رصدخانه سلطنتی گرینویچ (Royal Observatory, Greenwich)، در سال ۱۶۷۵ توسط چارلز دوم افتتاح شد. نام گرینویچ بیشتر بخاطر نصف‌النهار مبدأ و ساعت هماهنگ جهانی معروف است اما این رصدخانه نقش مهمی در تاریخ نجوم داشته است.
این مرکز در چهار سال گذشته، بهترین عکسهای نجومی سال را در شاخه‌های مختلف انتخاب و معرفی می‌کند. در سال ۲۰۱۲ تعداد ۸۰۰ عکس از منجمین و عکاسان نجومی سراسر جهان دریافت شده و مورد داوری قرار گرفت. عکسها در زیرشاخه‌های: زمین و فضا، منظومه شمسی ما، عمق فضا، عکاس نجومی جوان و جوایز ویژه معرفی می‌شوند. همچنین نمایشگاهی از آثار منتخب در این رصدخانه برگزار می‌گردد.
در این مطلب برندگان سال ۲۰۱۲ را همراه با چند عکس کاندید دیگر را معرفی می‌کنیم. از آنجا که در مورد هر عکس، ویژگی های فنی، تجهیزات موزد استفاده و نیز شرح مختصری در مورد ویژگی‌های نجومی آن گفته شده، احتمالا می‌تواند برای علاقمندان عکاسی نجومی مفید باشد.
– زمین و فضا (Earth and Space)
این شاخه مخصوص عکسهایی است که شامل مناظر زمینی و سوژه‌های نجومی باشند.
> عکس برگزیده:
Star Icefall کاری از عکاس ژاپنی Masahiro Miyasaka
مشخصات فنی: دوربین Canon 5D MarkII، لنز Samyang 14mm f2.8 ، ایزو ۵۰۰۰
عکس در پس زمینه صورت فلکی جبار، ثور و خوشه پروین را نشان می‌دهد و در پیش‌زمینه یک آبشار یخزده را. تقابل ستاره‌هایی با دمای ۳۰۰۰۰ درجه سلسیوس با آبشاری یخزده در زمین.
بیانیه عکاس: ستاره‌ها از بهشت فرود می‌آیند، ستاره‌ها به بلورهای یخی تبدیل می شوند، ستاره‌ها تا ابد اینجا می‌خوابند.
سایر کاندیداها:
جهان سبز، اثر عکاس نروژی Arild Heitmann
مشخصات فنی : Canon 5D، لنز Canon EF 16-35mm F2.8، فاصله کانونی ۱۶، ایزو ۱۶۰۰، نوردهی ۲۳ ثانیه
عکس پدیده Aurora را نشان می‌دهد که روشنایی‌های خاصی در آسمان مناطق شمالی کره زمین است و در اثر برخورد ذرات پرانرژی با اتم های اکسیژن اتمسفر ارتفاعات بالا ایجاد می‌گردد.
توضیح عکاس: این عکس خاصی برای من است چرا که نشانگر لحظاتی است در کوهستان و به دور از آلودگی نوری شهرها که می‌توان عجیب‌ترین نمایش‌های نوری طبیعت را در آسمان دید.
منظره راه شیری در Piton de l'Eau (جزیره Reunion در شرق ماداگاسکار) کاری از Luc Perrot
مشخصات فنی: دوربین Nikon D700، لنز Nikkor 24mm f1.4، ایزو ۳۲۰۰، نوردهی ۱۵ ثانیه
عکس منظره زیبایی از راه شیری را بر روی دریاچه ای در جزیره Reunion نشان می‌دهد. نواحی پرنور سمت چپ نشانگر تحدب ستارگان در قلب کهکشان است و در قسمت وسط، دید ما توسط ابرهای ضخیم غبارهای بین ستاره‌ای محدود شده است.
توضیح عکاس: در این عکس دریاچه Piton de l'Eau و کوه Piton des Neiges دیده میشود که با ارتفاع ۳۰۶۹ متر بلندترین کوه جزیره است. من برای گرفتن این عکس دو سال صبر کردم تا همه شرایط برای تهیه آن مهیا شوند.
شبهای تابستان در میشیگان، کاری از Michael Rosinsky
مشخصات فنی : دوربین Canon T1i، لنز Canon 15-85mm، فاصله کانونی ۱۵، ایزو ۸۰۰، ترکیب ۴۰۰ عکس با نوردهی ۲۵ ثانیه
عکس ترکیب جالبی از دو گونه خطوط نورانی را نشان می‌دهد: در آسمان رد ستارگان بعلت حرکت زمین ثبت شده است و در زمین، رد حشرات شب‌تاب بعلت نوردهی طولانی.
آسمان دور از نور، عکاس Tunc Tezel از ترکیه
مشخصات فنی: Canon 5D اصلاح‌شده، لنز 35f2 در دیافراگم ۲.۸، ایزو ۳۲۰۰، نوردهی ۳۰ ثانیه
در نواحی دوردست عکس، نور شهر و روستاها دیده میشود و در آسمان، راه شیری.
– منظومه شمسی ما:
این شاخه شامل عکسهایی از خورشید، سیارات، ماه، سیارک‌ها و ستارگان دنباله‌دار است
> عکس برگزیده:
عبور زهره، عکاس Chris Warren، انگلستان
مشخصات فنی: تلسکوپ Lunt LS60THa، دوربین Point Grey Grasshopper Express ICX674
بیانیه عکاس: این فریم خام غیرپروسس شده از عبور زهره، بین تماس دوم و سوم، از ورای ابرهای نازک در Blackheath لندن گرفته شده است.
کاندیدهای دیگر:
مریخ در ۲۰۱۲، عکاس Damian Peach ، انگلستان
مشخصات فنی : 365mm relector و دوربین PGR Flea3
عکس نمایی کامل از مریخ را طی Aphelic Opposition نشان می‌دهد. جزئیات جالبی مانند ابرهای اطراف آتش‌فشانهای بزرگ، صحراهای سرخ و صفحات یخی اطراف قطب شمال سیاره دیده می شود.
عبور زهره، عکاس Paul Haese، استرالیا
مشخصات فنی : تلسکوپ Coronado Solarmax، دوربین Imaging Source DMK41 ، شش پنل موزاییکی هر کدام حاوی ۷۵۰ فریم عکس مهیجی از خورشید با رشته ها، نقاط و برجستگی‌هایش. زهره در برابر خورشید مانند کوتوله کوچکی به نظر می‌رسد.
دنباله‌دار Comet C/2009 P1، عکاس Graham Relf ، انگلستان
مشخصات فنی : SkyWatcher 254mm، ماونت HEQ5، لنز f4.8، دوربین Canon 5D MarkII، ایزو ۶۴۰۰، نوردهی ۳۲ ثانیه
این دنباله‌دار که با چشم غیرمسلح دیده نمی‌شود، مداری هذلولی دارد که به خارج منظومه شمسی کشیده شده است و هرگز مجدداً از زمینه دیده نخواهد شد. برای ثبت درخشش سبز آن، از نوردهی طولانی استفاده شده است. رد ستاره‌ها نشان می‌دهد که عکاس، دنباله‌دار را تعقیب کرده تا در مرکز فریم باقی بماند. این ستاره دنباله‌دار ابتدا در سال ۲۰۰۹ کشف شد چرا که به نزدیکی منظومه شمسی رسیده بود و در سال ۲۰۱۱ دیدن آن با دوربینهای دوچشمی ممکن شد.
– شاخه Deep Space
> عکس برگزیده در این شاخه و نیز عکس برگزیده در کل عکسها:
M51، کهکشان گردابی، عکاس Martin Pugh، انگلستان/استرالیا
عکس خارق‌العاده‌ای از کهکشان M51 که سالها موضوع مطالعه اخترشناسان بوده است تا توسط آن به چگونگی شکل‌گیری و تغییرات کهکشانها پی‌ببرند. این عکس تحت شرایط جوی ثابت گرفته شده تا تصویری واضح و شارپ از جزئیات کهکشان بدست آید. M51 از قرن ۱۹ توسط Lord Rosse تا زمان حاضر و توسط تلسکوپ هابل بارها عکاسی شده است. و این عکس بعلت جزئیات عالی در بازوهای مارپیچی کهکشان و دم‌های نورانی‌اش که نشان دهنده جاذبه همسایه غول آسای آن است، به جمع عکسهای خوب M51 پیوسته است.
سایر کاندیداها:
باقیمانده سوپرنوا Simeis 147 ، عکاس Rogelio Bernal Andreo، آمریکا
مشخصات فنی : تلسکوپ Takahashi FSQ-106 EDX, ماونت Takahashi، لنز ۳۸۵mm f3.6، دوربین SBIG STL 11000
باقیمانده سوپرنووا Simeis 147 در صورت فلکی ثور و ارابه‌ران، خرده‌های حجیمی از ستاره است که ۴۰۰۰۰ سال پیش منفجر شده و هنوز در حال انتشار است و با غبارها و گازهای بین ستارگان ادغام می‌گردد.
جاروی ساحره، Robert Frank، آمریکا
مشخصات فنی: تلسکوپ RCOS 12.5 inch Ritchey Chretien، ماونت پارامونت ME، دوربین SBIG STL-11000، نوردهی ۱۵دقیقه
جاروی ساحره جزئی از سحابی Veil، خرده‌های نورانی حاصل از انفجار یک سوپرنووا است که هنوز پس از گذشت هزاران سال در حال گسترش بوده و ساختمانی شبیه ابر ایجاد کرده است.
رنگ عکس حاصل فیلترهای Ha و OIII است که باعث بهبود جزئیات و رنگ سحابی می‌شوند. این سحابی در صورت فلکی دجاجه قرار داد.
سحابی روح در صورت فلکی قیفاووس، عکاس Oleg Bryzgalov، اوکراین
مشخصات فنی : Newtonian 10-inch reflector، ماونت WS-180، لنز 1200mm f4.7، دوربین QSI-583wsg، نوردهی ۱۰ دقیقه
ابرهای غبار شبیه این عکس، یکی از اجزای مهم کهکشان راه شیری است و حجم زیادی از فضای بین ستاره‌ای را پرُ می‌کنند. این ابرها شامل یخ و مواد معدنی بوده و در تشکیل ستاره‌ها و سیارات آینده نقش دارند.
هر چند صورت فلکی قیفاووس فاقد ستارگان درخشنده می باشد، اما از هزار ها سال قبل شناخته شده بود. از آنجا که کهکشان راه شیری از قیفاووس می گذرد، لذا از نظر سحابی‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای غنی می‌باشد. عکاس برای تهیه این عکس سفری ۱۰۰۰کیلومتری به کوههای کریمه داشته تا شبی کاملاً تاریک را برای عکاسی در اختیار داشته باشد.
– عکاس نجومی جوان:
در این قسمت رقابت بین عکسهای عکاسان جوان است.
> عکس برگزیده:
خوشه پروین، عکاس Jacob Von Chorus، سن ۱۵ سال، کانادا
مشخصات فنی: تلسکوپ SkyWatcher Equinox 80ED، ماونت Celestron CG-5، دوربین Canon 10D، ایزو ۸۰۰، دو فریم هر یک با ۳۰ دقیقه نوردهی
در میان خوشه‌های ستاره‌ای نزدیک زمین، خوشه پروین با چشم غیرمسلح در شبهای زمستان و نیمکره شمالی قابل رویت است. این خوشه که اغلب به نام هفت خواهران نیز نامیده میشود، شامل ستارگان فراوان داغ و جوان است. این عکس علاوه بر آن، ابرهای گازی رقیقی را نیز نشان می‌دهد که خوشه پروین در حال عبور از میان آن است.
کاندیداهای برتر:
عکس موزاییک ماه در روز، Laurent V. Joli-coeur، کانادا، ۱۵ ساله
مشخصات فنی: تلسکوپ Celestron Nexstar 5SE, دوربین Orion Starshoot Solar System imager III
برای تهیه عکسهای با جزئیات زیاد از سطح ماه، نیاز به فاصله کانونی بالا وجود دارد. اما این فاصله کانونی بالا خود باعث محدودیت در میدان دید خواهد شد که برای غلبه بر این مشکل، از روش موزاییک استفاده می‌کنند که طی آن چندین فریم با نواحی مشترک از قسمتهای مختلف ماه تهیه شده و سپس ترکیب می‌گردد. برای اطلاعات بیشتر در این مورد به این آدرس (+) مراجعه کنید.
در این عکس ماه که در روز گرفته شده است، رنگ آبی زمینه بعلت رنگ آسمان است. نواحی تاریک سطح ماه (نواحی کم‌ارتفاع) و نواحی روشن (ارتفاعات) به خوبی دیده می‌شوند.
منشاء زندگی در زمین، Thomas Sulivan، امریکا، ۱۳ ساله
مشخصات فنی : دوربین Canon 5D Mark II، لنز 16mm f2.8، ایزو ۶۴۰۰، نوردهی ۳۰ ثانیه
منظره‌ای از کالیفرنیا در زیر کهکشان راه شیری با ترکیب بندی خوبی که در آن شاخه‌های درخت قدیمی در تقابل زیباشناسانه جالبی با منظره راه شیری قرار گرفته است. این درخت Bristlecone Pines عمر ۴۸۰۰ ساله دارد و نوری که درخت را روشن کرده، حاصل نور فلاش دوربین پدر این عکاس ۱۳ ساله است.
جوایز ویژه:
در این قسمت سه برگزیده وجود دارد:
الف- بهترین تازه‌وارد: در این قسمت عکس افرادی مورد بررسی قرار می‌گیرد که به تازه‌گی به عکاسی نجومی روی اورده‌اند و اغلب با تجهیزات ارزان کار می‌کنند:
Elephant’s Trunk، عکسی از Ananasby Lorand از مجارستان
مشخصات فنی : تلسکوپ GSO-Orion 200/800 ماونت SkyWatcher HEQ5، دوربین Canon 1000D، ایزو ۱۶۰۰، با ۸ ساعت نوردهی
Elephant’s Trunk تشکیلاتی از مواد بین ستاره‌ای هستند که در مجاورت ستاره‌های نوع Oو B وجود دارند. در این عکس به نظر می‌رسد که Elephant’s Trunk از سحابی سمت راست عکس جدا شده است و نوک آن به دور یک حفره حاصله ستارگان جوان پیچ خورده است.
ب-مردم و فضا: در این شاخه عکسهایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که در آن سوژه انسانی نیز وجود دارد.
عکس برگزیده:
مقارنه زهره و مشتری، عکسی از Laurent Laveder، فرانسه
مشخصات فنی: Canon 5D MarkII ، لنز Sigma 50mm f1.4، دیافراگم ۲، ایزو ۳۲۰۰، با ۸ ثانیه نوردهی
یکی از وقایع نجومی سال ۲۰۱۲ مقارنه زهره و مشتری بود. در این عکس، زهره در سمت راست مشتری دیده میشود و چراغ قرمز عکاس، شنهای کنار ساحل را روشن کرده است.
ج) Robotic Scope: در این شاخه تصاویری مورد بررسی قرار می‌گیرند که توسط تلسکوپ‌های روبوتیک یا Remote تهیه شده و سپس پروسس شده‌اند.
کهکشان گل‌آفتاب‌گردان، Thomas Read، انگلستان
مشخصات فنی: تلسکوپ Bradford Robotic Telescope
Messeir 63 بازوهایی دارد که مرکز زردرنگ کهکشان را، مانند گلبرگ‌های گل، احاطه کرده است و به همین دلیل به آن کهکشان گل آفتاب‌گردان گفته میشود. در این عکس جزئیات خوبی در بازوهای مارپیچی کهکشان وجود دارد. تلسکوپ Bradford Robotic یک تلسکوپ خودکار در تنریف جزایر قناری است که در سال ۲۰۰۴ ساخته شده است و به صورت Remote توسط برخی مدرسه‌ها، مراکز آموزشی و نیز افراد مورد استفاده قرار می‌گیرد. تاکنون ۲۳۰۰۰ کاربر داشته و مجموعاً ۷۰۰۰۰ عکس توسط آن تهیه شده است.
–
از همکاران محترم رسانه‌ای، سایت‌ها، وبلاگ‌ها و نشریات چاپی و اینترنتی خواهشمندم حق نشر این مطلب را برای سایت عکاسی محفوظ بدانند و در صورت نیاز به ارجاع، حتما مطابق «آیین‌نامه بازنشر مطالب سایت عکاسی» عمل کنند.
–
منابع:
برای تهیه این مطلب از منابع زیر استفاده شده است:
سایت رصدخانه سلطنتی گرینویچ (+)، ویکی نجوم (+)، ویکی پدیا
سلام
خیلی عالی بود.
بعضی عکس ها واقعا شگفت انگیز بودن.
در عکس مقارنه زهره و مشتری، مشتری کدام است؟ کوچیکه یا بزرگه؟!
تشکر
—–
//پاسخ: زهره در سمت راست و بالا نسبت به مشتری قرار دارد.
سلام
عکس های فوق العاده ای گرفته شده خصوصا کهکشان گردابیش خیلی خیلی زیباست!
وقتی خیلی بچه بودم آرزوم بود یه روزی یه ستاره شناس بشم.اما روزگار ،برای من تصمیم دیگه ای گرفته بود.
با درود فراوان
مرسی واقعا عکسها و توضیحات خیلی خوب و کامل بود .
اگر میشود مطالب و عکسهای بیشتری بزارید.
ممنون
عکسها عالی بود واقعا انسانو به خدا میرسونه ممنون
خیلی جالب بود
خوب بود
سلام عکسها عالی بوذ
بسیار عالی بودن .
از عکس ” مقارنه زهره و مشتری، عکسی از Laurent Laveder، فرانسه” بسیار لذت بردم .
فوق العاده بود!
ﻋﺎﻟﻲ ﺑﻮﺩﻥ. ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ