کسانی که تازه عکاسی را شروع می‌کنند، به احتمال زیاد در ابتدا با لنزی که همراه دوربین فروخته می‌شود (لنز کیت) عکاسی می‌کنند و سپس به یک لنز زوم باکیفیت‌تر که فاصله کانونی مورد نیازشان را پوشش می‌دهد روی می‌آورند.
لنز پرایم ۸۵ میلی‌متری معمولاً محبوب‌ترین لنز پرتره محسوب می‌شود. اما برای پی بردن به این که چرا این‌گونه است، باید دنبال چه لنزی باشیم و گزینه‌های دیگر چه هستند، در ادامه همراه ما باشید.
لنز زوم یا پرایم؟
حقیقت این است که با لنزهای زوم هم می‌توان پرتره‌های فوق‌العاده‌ای گرفت، اما نمی‌توان منکر این هم شد که لنزهای پرایم حتی عملکرد بهتری دارند. این لنزها نه‌تنها دیافراگم‌های بازتری دارند و برای بیرون کشیدن سوژه از صحنه عالی هستند، بلکه با تصویر شارپ‌ترشان کیفیت اُپتیکی بهتری نسبت به لنزهای زوم ارائه می‌دهند.
کار با لنزهای زوم راحت‌تر است چرا که در آنها می‌توان فاصله کانونی را صرفاً با چرخاندن رینگ زوم تغییر داد. اما برای عکاسی پرتره، بهتر است یک لنز پرایم انتخاب کنید و برای ترکیب‌بندی عکس از پاهایتان کمک بگیرید!
در هر شغلی، داشتن ابزار درست همیشه کار را راحت‌تر می‌کند و نتایج بهتری حاصل می‌شود. بنابراین، اگر عکاس پرتره هستید، لنز پرایم همان ابزاری است که لازم دارید—و در اینجا ما با سه فاصله کانونی کلاسیک روبه‌رو هستیم که باید با دقت آنها را بررسی کنیم.
لنزهای ۵۰ میلی‌متری
وقتی عکاسان درمی‌یابند که دیگر لنز کیت نمی‌تواند پاسخگوی نیازشان باشد، اولین لنزی که بسیاری از آنها را جذب خود می‌کند لنز ۵۰ میلی‌متری است.
یکی از بزرگترین جذابیت‌های این لنز این است که نسخه‌ی f/1.8 آن در بسیاری از برندها قیمت نسبتاً پایینی دارد. علاوه بر این، زاویه دید این لنز به چشم انسان شبیه است و دیافراگم بازش عکاسی با عمق میدان کم از موضوعات مختلف را میسر می‌کند.
معمولاً دو نوع لنز ۵۰ میلی‌متری دردسترس‌تر هستند: f/1.8 و f/1.4. دومی به میزان بیشتری از نور اجازه عبور می‌دهد و عمق میدان کمتری دارد. اگر با دوربینی با حسگر APS-C عکاسی می‌کنید، لنز ۳۵ میلی‌متری نزدیکترین فاصله کانونی معادل را خواهد داشت (تقریباً معادل ۵۲.۵ میلی‌متر). برای حسگرهای میکرو چهار سوم، لنز ۲۵ میلی‌متری فاصله کانونی معادل ۵۰ میلی‌متر را ارائه خواهد داد.
برای عکاسی پرتره، لنزهای ۵۰ میلی‌متری گزینه‌ای عالی برای پرتره‌های تمام‌قد و نیم‌تنه هستند، در فضای بیرون یا استودیو. به‌لطف زاویه دید بازتر این لنز نسبت به لنزهای ۸۵ و ۱۳۵ میلی‌متری، برای گرفتن چنین پرتره‌هایی دیگر لازم نیست زیادی از سوژه فاصله بگیرید.
اما اگر می‌خواهید پرتره هدشات یا فقط سر و شانه بگیرید، نزدیک شدن زیادی به سوژه می‌تواند باعث کژنمایی در ویژگی‌های چهره شود. وقتی بیش‌ازاندازه به سوژه نزدیک می‌شوید، چهره می‌تواند بیش‌ازحد لاغر و بینی بیش‌ازحد بزرگ شود. بنابراین، ۵۰ میلی‌متر شاید بهترین گزینه برای چنین عکس‌هایی نباشد.
لنزهای ۸۵ میلی‌متری
اگر به دنبال لنزی هستید که با آن بتوانید فاصله‌ای منطقی نسبت به مدل داشته باشید و زاویه دیدی محدودتر نسبت به لنز ۵۰ میلی‌متری، باید بگویم ۸۵ میلی‌متر محبوب‌ترین فاصله کانونی برای پرتره است.
این لنزهای تله‌فتو معمولاً با دیافراگم‌های f/1.8 و f/1.4 در دسترس‌تر هستند. دومی به‌طرز قابل توجهی گران‌تر است، بنابراین میزان بودجه معمولاً نقش مهمی در انتخاب شما دارد. در دوربین‌های با حسگر APS-C (کراپ) لنز ۵۰ میلی‌متری نزدیکترین فاصله کانونی معادل را با چیزی در حدود ۷۵ تا ۸۰ میلی‌متر به شما ارائه خواهد داد. برای حسگرهای میکرو چهار سوم، برای دست‌یابی به فاصله کانونی معادل ۹۰ میلی‌متر به یک لنز ۴۵ میلی‌متری نیاز خواهید داشت.
دارندگان دوربین‌های APS-C شاید خوش‌شانس‌ترین گروه باشند چرا که لنزهای ۵۰ میلی‌متری معمولاً مقرون‌به‌صرفه‌ترین لنزها نیز هستند. ولی دارندگان دوربین‌های فول‌فریم و میکرو چهار سوم باید پول بیشتری خرج کنند، اما در نهایت این فاصله کانونی به هزینه‌‌اش می‌ارزد.
لنزهای ۸۵ میلی‌متری لنزهای چندکاره‌ای هستند و می‌توان از آنها برای عکس‌های تمام‌قد، نیم‌تنه و سر و شانه استفاده کرد. البته با کمی مراقبت می‌توانید نزدیکتر هم بشوید چرا که امکان کژنمایی چهره در فاصله کمتر وجود دارد.
هنگام عکاسی در استودیو، لنز ۸۵ میلی‌متری گزینه‌ی ایده‌آلی برای برش بالای زانو و سروشانه و هر عکسی بین این دو محدوده است، اما برای عکس‌های بسته‌تر از سر، لنز ۱۳۵ میلی‌متری گزینه‌ی بهتری است.
لنزهای ۱۳۵ میلی‌متری
لنز ۱۳۵ میلی‌متری گوهر درون کیف یک عکاس است. با این لنزها که با دیافراگم‌های f/1.8 و f/2 رایج هستند، با دیافراگم باز و فاصله کانونی بلندترشان می‌توان بوکه‌های زیبای ابریشمی ایجاد کرد. با این لنزها همچنین می‌توان بدون نزدیک شدن زیادی به سوژه‌ها که معمولاً معذب‌شان می‌کند، عکس‌هایی نمای بسته از آنها گرفت.
این لنزها با این که مزیت‌هایی نسبت به لنزهای ۸۵ و ۵۰ دارند، برای هر کاری ایده‌آل نیستند. لنزهای تله‌فتو بلند نوعی کژنمایی اپتیکی ایجاد می‌کنند که جلوه‌ای معکوس لنزهای واید دارد. لنزهای بازتر و وایدتر به‌علت نزدیکتر شدن به سوژه و تأثیر پرسپکتیو، صورت را لاغرتر و بینی را بزرگتر می‌کنند که معمولاً جلوه‌ی خوبی ندارد، اما لنزهای تله‌فتو صورت را کمی پهن‌تر نشان می‌دهند. این جلوه را در لنز ۱۳۵ میلی‌متری می‌بینیم، اما شدتش مثل لنز ۲۰۰ میلی‌متری نیست. لنزهای ۷۰-۲۰۰ میلی‌متری گزینه‌ی بسیار کاربردی و کارراه‌اندازی هستند، اما برای کار پرتره با یک لنز ۱۳۵ با دیافراگم سریع‌تر به نتایج بهتری خواهید رسید.
در فضای بیرونی، لنزهای ۱۳۵ میلی‌متری می‌توانند بسیار کارآمد باشند چرا که در چنین فضاهایی محدودیت فاصله ندارید. این لنز همچنین به‌لطف زاویه‌دید بسته و بوکه‌ی چشمگیرش عکس‌های تمام‌قد شگفت‌انگیزی به دست می‌دهد، اما برای این کار مجبورید چند متری از سوژه فاصله بگیرید.
اما در استودیو موضوع کمی فرق می‌کند. فاصله‌ی زیاد مورد نیاز برای گرفتن عکس‌های تمام‌قد با این لنز بدین معناست که ۱۳۵ میلی‌متر برای عکاسی تمام‌قد در استودیو زیادی بلند است، اما برای عکس‌های سروشانه و کلوزآپ این لنزها بهترین گزینه هستند. در دوربین‌های APS-C، لنز ۸۵ میلی‌متری فاصله‌ی کانونی ۱۲۷.۵ میلی‌متری ایجاد می‌کند و در دوربین‌های با حسگر میکرو چهار سوم لنز ۷۵ میلی‌متری فاصله کانونی معادل ۱۵۰ میلی‌متر ارائه خواهد داد.
بهترین فاصله کانونی برای شما کدام است؟
انتخاب لنز در نهایت انتخابی شخصی است، اما در حالت ایده‌آل، داشتن تمامی این سه لنز می‌تواند بهترین گزینه باشد و تمامی نیازها را پوشش دهد.
برای حرفه‌ای‌ها، داشتن این سه فاصله کانونی در کنار یک لنز ۲۴ یا ۳۵ میلی‌متری ایده‌آل است. برای آماتورها، داشتن یکی یا تعداد بیشتر از این فواصل کانونی کافی است. به این فکر کنید که به چه برش‌هایی از پرتره نیاز دارید و کدام لنز یا لنزها برای شما بهتر هستند؛ ترکیبی از دو مورد از این فواصل کانونی هم می‌تواند یک کیت پرتره عالی را شکل بدهد.
به هر حال، اگر مسأله بودجه نبود دیگر انتخاب از میان این سه لنز بی‌معنا می‌شد. برای کسانی که بودجه محدودی دارند، باید بگویم که چندکاره‌ترین لنز در میان این سه، لنز ۸۵ میلی‌متری است. این لنز با قرار گرفتن بین ۵۰ و ۱۳۵، فاصله کاری خوبی را با سوژه حفظ می‌کند که باعث می‌شود نه زیادی به سوژه نزدیک شوید و نه زیادی از او دور. علاوه بر این، کژنمایی در آن کمینه است. بنابراین هم برای کار در استودیو مناسب است و هم برای کار در فضای بیرون.
می‌خواهید بدانید بهترین لنزهای پرتره بازار کدام‌ها هستند؟ مقاله «بهترین لنزها برای عکاسی پرتره در سال ۲۰۲۲» را بخوانید!
همچنین بخوانید: «بهترین دوربین‌ها برای شروع عکاسی»
