در هفتهای که گذشت داستان عکاسی یکی از قهرمانانش را از دست داد. از لوییس بالتز (Lewis Baltz) حرف میزنم، عکاس آمریکایی و یکی از نمادهای مکاننگاری جدید، که متاسفانه یکشنبه گذشته در سن ۶۹ سالگی در خانهاش در پاریس درگذشت.
نام لوییس بالتز با مکان نگاری جدید عجین شده بود، جریانی که در سال ۱۹۷۵ و با نمایشگاهی با عنوان «مکان نگاری جدید: عکسهایی از مناظر تغییر یافته به دست انسان» در موزه بین المللی عکاسی در جورج ایستمن هاوس در روچستر به گُل نشست.
این نمایشگاه دربرگیرنده ۱۶۸ عکس از هشت عکاس آمریکایی یعنی رابرت ادمز، لوییس بالتز، جو دیل، فرانک گولکه، نیکلاس نیکسن، جان اسکات، استیفن شور و هنری وسل و زوج عکاس آلمانی یعنی برند و هیلا بخر بود. گردآورنده این نمایشگاه هم ویلیام جنکیز بود.
«مکان نگاری جدید: عکسهایی از مناظر تغییر یافته به دست انسان» توانست بر ویژگیهای مشترک آثار تعدادی از عکاسان با دلمشغولیهایی مشابه صحه بگذارد، هر چند که آنها رسما گروهی را تشکیل نداده بودند. این عکاسان با دغدغههایی اجتماعی، به مناظری مینگریستند که توسط بشر کنترل و تعدیل شده بود.
در آن روزگار آمریکا را تب تند شهرسازی فراگرفته بود و شهرهای کوچک و حاشیهای داشتند جای خود را به شهرهای بزرگ میدادند و البته عکاسی هم موقعیت تازهای به عنوان یک ابزار در جهت اکتشافات علمی و در حوزههایی مانند انسانشناسی و یا جغرافیا پیدا کرده بود. همه اینها باعث ایجاد تم و زنجیرهای شد که از آثار این متفاوت این عکاسان یک جریان و یک کُل میساخت.
ویلیام جنکینز بعدها بر اهمیت دو چندان لوییس بالتز تاکید کرد. اصولا ایده نمایشگاه مکان نگاری جدید پس از گفتوگوهای مکرر جنکینز با بالتز و جو دیل شکل گرفت و پس از آن با همفکری با عکاسان و کیورتورهایی مانند رابرت سابیزک توسعه یافت. بالتز، به روایت جنکینز در مقدمهاش در کاتالوگ نمایشگاه، میگوید: «سند عکاسانه ایدهآل، بدون عکاس و عاری از هنر به نظر میرسد.»
همین جمله در فهمیدن آثار این عکاسان کلیدیست. آثاری که دارند ابعادی از مداخله انسان در طبیعت را به تصویر میکشند، تصویری از آمریکا (البته طبعا به جز عکسهای بخرها)، سرزمینی رها با طبیعت بکر و زیبایش، که دیگر به آن شکوه سابق نیست، اما بالتز و دیگران، در رویارویی با این مناظر از احساساتیگرایی خودداری میکنند.
عنوان مجموعهای که بالتز در این نمایشگاه ارائه میکند پارکهای صنعتی جدید در نزدیکی ارواین است. عکسها دقیقا مانند عنوان این مجموعه، حاوی نوع خاصی از معماری شهری در یک جغرافیای خاص هستند که از قضا همانجایی هم هست که عکاس در آنجا به دنیا آمده و بزرگ شده بود. اما در عکسها، کمترین نشانی از نوستالژی و دلبستگی و علاقه دیده میشود. بالتز با فاصله، آثاری را با کیفیتهای بصری چشم نواز که بیشتر یادآور مینیمالیزم است، میآفریند.
عکاسانی که در این نمایشگاه شرکت کرده بودند، بیآنکه حتی پس از این رویداد گروهی را تشکیل دهند، جریانی مهم و تاثیرگذار را در عکاسی جهان به وجود آوردند. جریانی که تعهد اجتماعی و ابعاد علمی و زیباییشناسی تازه را با هم پیوند داد. جریانی که بالتز یکی از ارکان اصلیاش بود.
لوییس بالتز یکشنبه گذشته در خانهاش در شهر پاریس درگذشت، اما او و دوستانش تا وقتی که عکاسی هست، هستند و خواهند ماند.