آن روز او را در باغچه کاشتند…

توضیحات

مهران مهاجر در مقدمه‌ی این کتاب می‌نویسد:
«نوشتن راجع به عکس‌های یک دوست قدیمی که معلمت بوده و هست کار چندان آسانی نیست. عکس‌های موجود در این کتاب تاریخ‌اش به ۴۸سال پیش برمی گردد. مراسم خاک سپاری فروغ فرخزاد، کسی که به گفته‌ی سهراب سپهری «بزرگ بود و از اهالی امروز بود و با همه‌ی افق‌های باز نسبت داشت».

پس با مجموعه‌ای مواجه هستیم که فی نفسه جذابیت موضوعی دارد و صحنه هم صحنه‌ی رویارویی عکاسی و مرگ است و همه می‌دانیم که این دو چگونه از آغاز پیدایش عکاسی به هم پیوند خورده‌اند. به عکس‌ها که نگاه می‌کنیم، در فقدان این شاعر زندگی، آدم‌های زیادی را می‌بینیم، نویسنده‌ها و شاعرانی که یا اکنون در میان ما نیستند و یا گرد زمان به رخ و مویشان نشسته است.

در این عکس‌ها آدم‌ها و مناسبتشان اساسا بر پایه‌ی چارچوب دوربین تعریف می‌شوند. این شوق و این کنجکاوی دیداری را تا همین امروز هم در عکس‌های او می‌بینیم. دوربین او در کارهای بعدی‌اش‌گاه با زاویه‌ی باز به دل موضوع می‌رود. ‌گاه با قطع پانوراما افق را باز‌تر می‌کند. ‌گاه در همین افق باز و با کش دادن زمان ماده‌ی صلب را ذوب می‌کند، ‌گاه با کنار هم گذاری عکس‌ها افق را کژومر می‌کند و‌گاه با عکس‌های تکه تکه و موزاییکی، تجربه‌ی چندپاره‌ی ما از جهان را چندپاره‌تر می‌کند.

وجه دیگر کارهای یحیی دهقان‌پور موشکافی او در گوشه‌ای از گوشه‌های فرهنگ جامعه است. وی در سفر چند ساله‌اش در اواسط دهه‌ی پنجاه به آمریکا، فرهنگ آمریکایی را به طنز عکاسی می‌کند و یا در جریان انقلاب ۵۷ دوربین او اغلب حاشیه‌های نادیده انگاشته را می‌بیند. در ادامه‌ی این مسیر او لایه‌های پایینی جامعه‌ی ایرانی را عکاسی می‌کند (پنج نگاه به خاک ۱۳۶۱) جنبه‌ای از فرهنگ اوقات تهرانی‌ها را در مجموعه‌ی کوهپایه‌ها (۱۳۷۴) می‌بینیم و سویه‌ای از فرهنگ شهرنشینی را در مجموعه‌ی پل‌ها (۱۳۷۵). در کارهای موزاییکی‌اش هم اینجا و و آنجا زندگی روزمره را با‌‌‌‌ همان نگاه شوخ و شنگ و طنزآمیز نقد می‌کند.

دوباره به همین عکس‌های سیا ه و سفید چهل و چند سال پیش برمی گردم. سنگینی زمان گذشته و حضور مرگ، طنز را به کنار می‌راند. قاب دوربین و قاب سرد خاک.
یاد خود فروغ می‌افتم:
چراغ‌های رابطه تاریک‌اند.»

اطلاعات بیشتر