نگاهی از بیرون

توضیحات

«این عکسی‎ست که ژوبین میراسکندری روی پروفایل تلگرام و واتس‌اپ خود گذاشته است.
شاید همه‌چیز از اینجا آغاز می‌شود. از نگاهی در بلندی دو متری. بلندای ژوبین ۲۰۵ سانتی‌متر است.»

این آغاز کتاب «نگاهی از بیرون» درباره‌ی ژوبین میراسکندری و عکس‌های اوست.
همان‌جا نوشته‌ام: «ژوبین بیرون است. بیرون از چارچوب در … و بیرون از پرسپکتیو همگانی. او دستگاه دیداری خود را دارد.»

آنجا گفته‌ام که او دنیا را با چشمانی که بر فراز همه‌چیز جای دارد می‌نگرد و این که این به او دو ویژگی داده است: زیبایی‌شناسی و دل‌نازکی. آنجا چون درباره‌ی همه‌چیز به درازا نوشته‌ام نیازی نبود به‌روشنی بگویم، خواننده خود درمی‌یابد، که این نگاهی که از بالا همه‌چیز را می‌بیند به او ویژگی دیگری هم داده است: چندسویه‌گی.

ژوبین میراسکندری هنرمندی چند سویه است.
از این که در آتلیه‌اش چند مجسمه‌ی بسیار زیبا و بسیار خوب دیده‌ام که آفریده‌های اوست نمی‌گویم. و از این که او با موسیقی هم پیوند دارد و سازی می‌نوازد و در دورهم نوازی‌هایی بوده است نمی‌گویم. از این که زندگی کاریش را در جایگاه یک طراح گرافیک آغاز کرده و پیروزی‌هایی به‌دست آورده نمی‌گویم. از این که همراه با همسر نقاشش یک فیلم مستند ساخته یا با هم نمایشگاه‌هایی را کیوریت کرده‌اند هم نمی‌گویم. تنها از چندسویگی او در جایگاه عکاس می‌گویم.

یک‌سوی او عکاسی‌ست که با چشمان یک طراح گرافیک آموزش‌دیده نماهایی بسیار درست و سنجیده و استوار در درست‌ترین چارچوب گزیده شده را می‌آفریند. یک‌سوی او موبایل به‌دست شتاب زده ایست که گذراترین دم‌های پیش رو را به دوربینش می‌ریزد. سوی دیگری از او نگرنده‌ی تیزچشمی بر رویدادهای جهان گرداگرد خود و دنیای انسان‌های دیگر است. سویی از او ستایشگر نماهای شسته و رفته و زیبای جهانست و سویی از او را شلختگی‌ها و ناهمگنی‌ها و نابسامانی‌ها و درهمی‌ها به خود می‌خواند. و سویی دیگر از او هنرمندی‌ ست که این همه برایش نابسنده است و در کارگاهش با به کار گرفتن ابزارهای ساده یا کاو و کوژ یک اندام، چشم اندازهای ساختگی می‌آفریند. یک سوی او هم پژوهشگریست که آب را و رود را و دریا را و دشت را و کوه را و انسان را و… را کنجکاوانه، پرسشگرانه، جستجوگرانه (و گاه بازیگوشانه) می‌نگرد و در پی یافتن نایافته‌هایی در همه چیزست و سویی دیگر دارد که داستان می‌سراید، روبروی دوربین خود می‌ایستد و در کالبدهایی گونه‌گون می رود و داستان‌های گونه‌گون می‌گوید.

در نمایشگاه چرخی بزنید یا میان برگ‌های کتاب بگردید و عکس‌ها را خوب نگاه کنید. منش و آموزش و فرهنگ و نگاه و دلسوزی و طنز و بازیگوشی و هر آنچه دیگر که شاید به یاد من نمی‌آید از ژوبین عکاسی ساخته که تنها با چشم‌هایش عکاسی نمی‌کند. ژوبین عکاس زیبایی‌های جهان، یا زشتی‌های آن، نیست. ژوبین عکاس نماها نیست، ژوبین عکاس معناهاست. او با بار معنایی چیزها کار دارد، دل و درون نماها. دسته‌هایی از معناها، احساسات، نگرانی‌ها، بستگی‌ها و دلواپسی‌ها در دل و در سر دارد، این‌ها زیبایی‌شناسی او را می‌سازد، و او از چیزی، از نمایی عکس می‌گیرد که باری از این‌ها را در خود داشته باشد، که آن را با الف‌بای زیبایی‌شناسی خود درخور ماندگار شدن در عکس بیابد. بسیاری از عکس‌های او به چشم بسیاری، نازیباست. این را باور دارم. عکسی که بازتاب یک چلچراغ روی شیشه‌ی یک میز در کنار نیمه‌ی فشرده‌ی یک لیمو ترش را نشان می‌دهد زیبا نیست، هیچ زیبا نیست، عکسی که یک نشیمنگاه توالت دور انداخته شده را نشان می‌دهد زیبا نیست. هیچ‌یک از عکس‌های دیوارهای سیاه شده زیبا نیست. و همان گونه که چشم به‌تنهایی این نماها را برنگزیده است، دیدن آن‌ها نیز چیزی بیش از چشم می‌خواهد.
عکس‌های ژوبین را با چیزی بیش از چشم‌هایتان نگاه کنید.
بهزاد حاتم

ژوبین میراسکندری در سال ۱۳۵۷ در لندن به دنیا آمد. در سال ۱۳۸۰ در دانشکدۀ علم و فرهنگ آموزش خود در رشتۀ طراحی گرافیک را به پایان رساند. از چند سال پیش از آن کار حرفه ای خود را با طراحی گرافیک و عکاسی آغاز کرده بود. در سال ۱۳۸۴ جایزۀ اثر گذارترین پوستر را از جشنوارۀ جهانی طراحی COW در اوکراین به دست آورد.
در سال ۱۳۹۲ یک گروه از عکس های او با نام «روسیاهی» در گالری زیرزمین دستان و سه سال پس از آن یک گروه عکس و اینستالاسیون با نام «قربانی» در همان گالری به نمایش در آمد.

در سال ۱۳۹۳ گروه دیگری از عکس هایش با نام «پختستان» در گالری محسن نمایش داده شد.
ژوبین همچنان در چندین نمایشگاه گروهی کارهایش را نمایش داده است و در کنار همسرش چندین نمایشگاه را کیوریت کرده است.
او و همسرش در سال ۱۳۹۵ یک فیلم مستند موسیقی با نام «هشت تا ده و نیم» را کارگردانی کرده‌اند.

اطلاعات بیشتر