معنی زیبایی

توضیحات

پیشگفتار
سبب اصلی نگارش کتاب حاضر شک‌ها و تردید‌هایی است که هر‌گاه خواسته‌ام کلمه «زیبایی» را به کار برم، در ذهنم بیدار شده‌اند؛
و اما سبب فرعی آن پیش آمدن این سئوال در بسیاری مباحث هنری امروزی است که: «چرا بیشتر هنرمندان عصر حاضر کاوش در پی زیبایی را به یک سو نهاده‌اند؟».
این استنباط دو جانبه که از یک سو وظیفه اصلی هنرمند کاوش در پی زیبایی است، و از سوی دیگر گروهی از هنرمندان مورد ستایش جهان امروزی در بازیافتن آن زیبایی عاجز مانده و یا اصولا از جستجوی آن امتناع ورزیده‌اند، خود ناگزیر نیازمند پاسخی قانع کننده است.
پاسخ‌های بسته بندی شده‌ای چون: «آفرینش زیبایی وظیفه اصلی هنرمند نیست» و یا «حس زیبا پرستی ما به اندازه‌ای قابل رشد و گسترش است که به کاربردن کلمه زیبایی به عنوان ارزشی مطلق دور از حزم و خرد است» به هیچ وجه کافی نیست. پس کتاب ما کوششی است در جستجوی معنای یک لغت. به طور یقین آن را رساله‌ای در زیبا‌شناسی نمی‌توان توصیف کرد، بنابراین نمی‌توان آن را به تعریف در آورد.
همچنین نمی‌شود آن را کما یا کیفا اندازه گیری کرد، و از این رو نمی‌توان آن را اساس علمی دقیق قرار داد. زیبایی همواره در برابر حملات رویاروی زیبا‌شناسان چون سدی رخنه ناپذیر پایدار مانده است.
بهتر است این را بگوییم که زیبایی خاصیتی باز‌شناختی است؛
با این حال هر فردی به سلیقه خود فهرست جداگانه‌ای از اشیا را زیبا می‌داند، و برای هر قلم آن نیز رقم شاخص یا ارزش هنری متفاوتی قائل می‌شود.

هدف کتاب حاضر دنبال کردن همین بحث است که می‌توان آن را در یک جمله خلاصه کرد: زیبایی در طبیعت محصول کردار ریاضی طبیعت است، که به نوبه خود محصول «خاصیت وجودی» هر موجودی است؛ و حال آنکه زیبایی در هنر نتیجه عشق آدمی، عشق مبتنی بر شهود یا ادراک مستقیم وی، بر اصول ریاضی طبیعت است.

اطلاعات بیشتر