یادداشت حسن غفاری برای جشنواره‌ی «زمان»

 «گاهی وقت‌ها از خودم می‌پرسم که این زندگی که پشت سر می‌گذاریم، به کجا می‌رود که دیگر دم دستمان نیست؟ چرا نمی‌شود که زمان درختی باشد و خاطرات ما میوه‌هایش. تا بشود که دست دراز کنیم و به سمت آن خاطره‌هایی برویم که می‌خواهیم؟ چرا همه‌اش باید در جابجایی بود؟ این خوب نیست که یقه‌ی آدم‌ها را می‌گیرند و دایما به جلو هل می‌دهند. آدم‌ها را، تمامی موجودات زنده را، این جهان را… همه چیز را! راستش این زندگی جوری است که انگار هیچکس بر سر جای خودش نیست و هر لحظه باید جای خود را به دیگری -هر چه که هست- بدهد.
    گذر زمان است دیگر. کاریش هم نمی‌شود کرد. تا بیایی و تعریفش کنی گذشته. تا بخواهی اثباتش کنی از کف رفته و تو را هم با خودش برده. زمان شبیه رودخانه است. هم آبش در حال تغییر است و هم سنگریزه‌ها و هم خاک اطرافش. با این همه دست دراز می‌کنی به سویش و می‌گویی این رودخانه است. زمان نیز همه‌ی این وضعیتی است که در آن غوطه‌ور هستیم. یک چیز کوچکش هم که تغییر کند دیگر آن وضعیت قبلی نیست. ما به آن یکی می‌گوییم گذشته و به این یکی می‌گوییم حال و فاصله‌ی میان این دو را زمان می‌گوییم.
    انسان‌ها در طول تاریخ با گذر زمان در جدل و جدال بوده‌اند و برای مقاومت در برابر امواج مایوس‌کننده‌اش دست به دامان نقوش حکاکی شده، کلمات، نقاشی، مجسمه‌ها و در این دو قرن اخیر «عکس» شده‌اند تا اگر هم نمی‌توانند زمان را در واقعیت از گذر و گذار بازدارند، دستکم مرحله‌ای خاص از آن را در حافظه‌ها به خاطر بسپارند. هر تصویری از هر وضعیتی در جهان، می‌تواند آن وضعیت را تا حدی به همان شکل که بوده آماده‌ی حضور در فکر و ذهن مخاطبان آینده نماید. اما این کدام تصویر است که خود زمان را نشان دهد نه جهان را در زمانی خاص؟! شاید تصویری که به توالی و فرو رفتن وضعیت‌ها و لایه‌ها در یکدیگر اشاره داشته باشد. از اینها گذشته، من از خودم می‌پرسم وضعیت جهان تا آن‌وقت که این کلمه‌ها چاپ شوند چقدر تغییر کرده باشد خوب است؟!»