یحیی دهقان‌پور، از مجموعه‌ی کوهپایه‌های تهران، دهه‌ی ۷۰ شمسی
عکس‌های تک یحیی دهقان‌پور را بیشتر از آن سری عکس‌های ترکیبی‌اش می‌پسندم که ماحصل اجراهای مونتاژ شده و کولاژ شده و امثال اینهاست؛ چرا که به گمانم، نشانه‌های آشنایِ تصاویر او که به طور طبیعی بر اساس شور درونیِ خود وی به تدریج شکل گرفته، در این تک عکس‌ها نمود بیشتری می‌یابد.
دهقان‌پور همیشه نه تنها سعی داشته (و دارد) تا نشانه‌هایی از فرهنگ ایرانی را در نوجویی‌های فرمالِ عکاسانه‌اش حفظ کند، که حتی تلاشی مدام داشته تا عالم کلامیِ ادبیات را با عالم تصویریِ عکاسی پیوند دهد. رویکرد او به گونه‌های مختلف عکاسی و کار کردنش با موضوعات بی‌شمار در طول کارنامه‌ی چهل ساله‌ی هنری‌اش بیشتر از آن که نشانه‌ی تجربه‌گرایی او در «زبان» عکاسی باشد، حکایت از دغدغه‌اش برای دستیابی به معانی و مفاهیم جدید و ناگفتنی دارد.
عالم عکاسیِ دهقان‌پور، عالم سبک و روانی است مالامال از معانی و اشارات چند لایه، شوخ‌طبعانه و ظریف در نمایش شباهت‌ها و این همانی‌ها، که به شکلی سیال در سنت شعری و ادبی ما موجود است.
در عکس ساده و صریح بالا، «تکه تکه‌گی» [۱] و تمایل به تخت‌کردن پرسپکتیو که بنیاد ساختاریِ بسیاری از دیگر تصاویر اوست، خود‌نمایی می‌کند. این عکس، علی‌رغم غیبت آدم‌ها، بسیار زنده و پر انرژی است و لبریز از ویژگی‌های شناخته شده‌ی دنیای بصریِ دهقان‌پور: دقت‌های فرمالیستی، دگرنماییِ شکلی، اروتیسم پنهان، طنز آشکار و تجسم فضای احساس ایرانی که در اساسِ تفکر و زبان او به شکلی طبیعی جاری است.
عکس «رختخواب‌ها» با این دنیای رنگارنگ و لایه‌های مجزایِ انباشته شده روی هم و نقش‌ها و رنگ‌های متراکم و درهم، بیشتر به یک رو انداز چهل‌تکه‌ی قدیمی زیبا و دیدنی شبیه می‌شود و هم معادلی بس دقیق برای عالم هزار سو و تمرکز گریز و پایان‌ناپذیر و شیرینِ کلام او.
پی‌نوشت:
۱- «تکه تکه‌گی» اصطلاحی است که مهران مهاجر در یادداشتی بر آثار یحیی دهقان‌پور در شماره‌ی ۴ حرفه هنرمند، برای توصیف آثار ترکیبی او به کار برده است.
