برنامه ده روز با عکاسان ایران عصر روز ۲۱ آذرماه ۱۳۹۱ با پیام رییس افتخاری این گردهم‌آیی استاد هادی شفائیه از آمریکا در خانهٔ هنرمندان ایران آغاز شد.
به گزارش واحد اطلاع رسانی انجمن عکاسان ایران، ساعد نیکذات – دبیر اجرایی برنامه ده روز با عکاسان ایران – در تماسی تصویری از طریق اینترنت پروفسور شفائیه را به جمعی آورد که در برنامهٔ امروز گردهم آمده بودند.
مراسم افتتاحیه بخش‌های مختلفی داشت که از جمله آن‌ها، سخنرانی فرزاد هاشمی – رییس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران – در آغاز گردهم‌آیی ده روزهٔ عکاسان ایران با عنوان پیش درآمد اهداف ۱۰ روز با عکاسان ایران بود.
حرفهای افشین شاهرودی، ساعد نیکذات، اکبر عالمی و… شنیدنی بود و فیلم‌هایی که روایتی از فرازهای تصویری ایران دیدنی.
غروب سه شنبه ۲۱ آذر ماه، خانه هنرمندان ایران میزبان برگزاری رویدادی شد که در تاریخ عکاسی ایران بی‌سابقه بوده است.
برنامه با تاخیر آغاز شد بنابراین حسن غفاری به روی سن آمد و از تاخیر مجری مراسم اکبر عالمی به دلیل ترافیک در هوای بارانی خبر داد. سپس مراسم با اجرای افشین شاهرودی عضو هیئت مدیره انجمن عکاسان ایران آغاز شد. شاهرودی گفت: این برنامه با هدف فراهم آوردن شرایطی‌ست که گفتمانی داشته باشیم که به مبادله علمی بپردازیم و در جریان فعالیت‌های انجمن، دیدن از نمایشگاه‌ها، کارگاه‌ها وسخن‌رانی‌ها قرار بگیریم. فرصتی پیش آمده است که بتوانیم با همراهی و همدلی بیشتر باهم باشیم که سبب رشد عکاسی شود و خاطر نشان کرد که که ریاست افتخاری این برنامه ۱۰روزه را آقای دکتر هادی شفائیه از شاخص‌ترین عکاسان پیشگام ایران که از طراحان و پایه‌گذاران اصلی رشته عکاسی در دانشگاه‌های ایران است، بر عهده دارد. اگرچه او در غربت زندگی می‌کند، تمامی مسائل عکاسی ایران را دنبال کرده است.
ساعد نیکذات در تماسی تصویری از طریق اینترنت پروفسور شفائیه را به‌جمعی آورد که در برنامهٔ امروز گردهم آمده بودند. هادی شفائیه برای وقوع این رویداد اظهار خوشحالی کرد وگفت: در آن زمان آمار آماتور‌ها به ۲۰ نفر می‌رسید که خودش به ترتیب حروف الفبا کارت شماره ۱۳ را داشته است در خانه خرابه‌ای اجاره‌ای در خیابان ویلا به فعالیت می‌پرداختند که پس از سال‌ها تلاش، اساسنامه‌ای به‌ثبت رسد و خوشحال از اینکه انجمن در حال پیشرفت است و هم اکنون بیش از ۱۰۰۰ نفر عضو دارد و امید به آینده‌ای روشن‌تر داشت.
پس از گفت‌و‌گو، گزیده‌ای از عکس‌های موزهٔ هنرهای معاصر آقای صمدیان با عنوان «چشم درون» به‌نمایش در آمد. (تصویر کلی از سیر عکاسی ایران) و سپس این دور نما با حضور فرزاد هاشمی هیئت رئیسه انجمن ترسیم شد. او در مقام نماینده، مراتب قدردانی هیئت مدیره انجمن عکاسان ایران و کادر اجرایی مراسم از استقبال شما در همراهی با این رویداد بزرگ تاریخی ابراز کرد.
به گفتهٔ او عکاسی معاصر ایران و سرنوشت حرفهای امروز هر یک از ما، جزیی انکارناپذیر و قابل تأمل از سیلاب «موقعیت» هاست. دریافت‌ها، خطا‌ها، آرزو‌ها، تنگنا‌ها و بضاعت‌ها و بلکه افتخارات همه و همه ترجمان موقعیت و واقعیت «اکنون» است.
وی افزود: «اکنون» پیش روی ماست و «واقعیت» آینه‌های روبرو، اعتراف و تواضع در خصوص حقایق عکاسی ایران و بضاعت روبرویی ما با آن، مسئله‌ای نیست که بخواهیم آن را پنهان داریم. این بسیار عیان است که برای اولین بار سر به عقب برمی‌گردانیم و مسیر قدم‌های پیشین خود و دیگران را می‌نگریم تا بدانیم از کجا و تا کجا آمده‌ایم. خوشبختانه هنوز چشمانمان می‌بیند و ۱۰ روز با عکاسان ایران، بارقه روشنایی بزرگی است که به مدد پشتوانه‌ها، دانسته‌ها و تجربه‌های حرفهای شکل می‌گیرد.
به گفتهٔ هاشمی قرار است در این ۱۰ روز عکاسی، تنها دغدغه یک عکاس نباشد و به اراده او محدود نشود. اکنون همه با معرفت خود می‌توانند رو به عکاسی کنند. عکاسی حوزه معرفت و شناخت انسان و حیات او است، بیان این حقیقت سرلوحه آرمانی انجمن ماست.
او اضافه کرد: علاوه بر این قرار شده است تا فرهیختگان علوم اجتماعی و حوزه‌های تفکر، به ضیافت تصویر و اندیشه دعوت شوند. در این رهگذر امیدمان به این است که نسل تحصیل کرده و آگاه امروز با تسلط بر پشتوانه حرفهای خود، به سمت ایجاد «نهاد» حرفهای گام بردارد. بدان امید که واژه‌ها و تعریف حقیقی عملکرد‌ها در مجرای اصیل خود جای گیرند.
رییس هیات مدیرهٔ انجمن عکاسان ایران گژاعلام کرد، دیرکرد ما در رسیدن به حقیقت خطا‌ها و صواب‌هایمان ناشی از نبود نهاد تضمین کننده‌ای بوده است که بتواند با بهره‌مندی از قوانین راه‌گشا، عرصه گفتمان حرفهای در جهت نیل به حقوق صنفی و اجتماعی ما را متبلور سازد.
او گفت: ۱۰ روز با عکاسان ایران آغاز یک گفتمان مفهومی، علمی و حرفهای برای سامان بخشیدن به امکانات و قابلیت‌هایی است که دستخوش حسرت‌ها و آرزوهای بی‌سرانجام است.
فرهنگ عکاسی و پیوستگی آن با موضوعات میان رشته‌ای، آسیب‌شناسی عکاسی ایران در حوزه‌های علمی و صنفی و عکاسی و فضای مجازی در دوره معاصرمواردی بود که هاشمی به‌عنوان گام نخست ۱۰ روز با عکاسان ایران، به آن توجه داشته و رویکردی است سه محور اصلی برنامه‌های خود را بر اساس نقد بنیان‌های آموزشی مدنظر قرار داده است.
نمایندهٔ هیات مدیرهٔ انجمن عکاسان ایران در پایان هم از حضور کلیه اساتید و سخنوران در میزگرد‌ها، کارگاه‌های آموزشی و سخن‌رانی‌ها از مشارکت صمیمانه انجمن‌های عکاسی و پیشکسوتان جامعه عکاسی ایران، فعالان حوزه‌های مختلف عکس در زمینه نشر مکتوب و نشر الکترونیک، جامعه فارغ‌التحصیلان عکاسی ایران، خانواده درگذشتگان عکاس و نیز مدیر عامل محترم خانه هنرمندان ایران و همکاران سخت‌کوش ایشان و به ویژه تمامی اساتید صاحب‌نظر در گروه‌های کاری کمیته‌های اجرایی انجمن عکاسان ایران صمیمانه سپاسگزاری و قدردانی کرد.
پس از سخنرانی فرزاد هاشمی، بخش دوم چشم درون به‌نمایش درآمد. (با موسیقی حسین علیزاده و محسن کلهر)
افشین شاهرودی از اعضای هیات مدیره توضیح داد که از سال ۸۳ با فعالیت‌های گروه‌هایی، گردهمایی بزرگی از عکاسی ایران تشکیل شد. ۱۳ نفر به‌عنوان هیئت موسس تعیین شدند (اسماعیل عباسی، سیف‌اله صمدیان، اکبر عالمی، محمد ستاری، مجتبی آقایی، افشین شاهرودی، امیرعلی جوادیان، محسن راستانی، سیدعباس میرهاشمی، محمد فرنود، مریم زندی، فرزاد هاشمی، ساعد نیکذات، سعید دستوری مشاور هیئت موسس) که نوشتن اساسنامه آن تا سال ۸۸ به درازا انجامید.
بعد از این توضیحات، فیلمی از تشکیل جلسات هیئت موسس نیز به نمایش گذاشته شد.
ساعد نیکذات گزارشی داد که در طی این سال‌ها چه گذشت؟! سخنرانی‌اش را با جمله «سه بار اجتماع، سه‌بار باران» آغاز کرد. اینکه زمستان ۸۴، آذر ۸۸ و ۲۱ آذر ۹۱ هر سه بارانی بودند.
او عنوان کرد: بنیان‌گذاری انجمن ملی و فراگیر برای عکاسی و عکاسان کشور بار‌ها مورد ارزیابی قرار گرفته و تلاش‌هایی در این مسیر صورت پذیرفته بود. اما موانع گوناگون اجازه تاسیس چنین انجمنی را عملی نساخت و یادداشت‌ها، صورت‌جلسات و تجارب به بایگانی شخصی و خاطرات سپرده شد. نخستین حرکت‌های سازمانی ابتدا از طریق تاسیس کلوپ‌های کوچک و انجمن‌های محلی بنیان گذاشته شد که می‌توان از زنده یاد ابراهیم هاشمی به‌عنوان موسس نخستین انجمن عکاسی در شرکت صنعت نفت آبادان در سال ۱۳۳۷ یاد کرد. در دهه‌های ۷۰ و ۸۰، نیاز سازمان‌دهی به عکاسی با تلاش عکاسان در قالب تاسیس انجمن‌های بومی و تخصصی، سرعت فزآینده‌ای به خود گرفت و طی این مسیر ضرورت قطعی تشکیل انجمنی فراگیر در سطح ملی را اجتناب‌ناپذیر می‌کرد.
نیکذات گفت: اما برای نخستین بار به شکلی کاملاً جدی در بعدازظهر شنبه ۱۴ شهریورماه ۱۳۸۳، گروهی متشکل از ۳۰ نفر از نمایندگان انجمن‌های تخصصی، نهادهای آموزشی و نشریات عکاسی در خانه هنرمندان ایران گرد هم آمدند تا تاسیس انجمن ملی عکاسی ایران را برنامه‌ریزی نمایند. نتیجه‌اش تصمیمی کاملاً نوآورانه و بر اساس اصول آزاداندیشی، یعنی انتخاب هیئت موسس انجمن ملی عکاسی ایران توسط عکاسان کشور. بر اساس روال عادی، افرادی حول یک محور مشترک گردهم می‌آیند و خود راساً نسبت به تشکیل یک انجمن اقدام می‌نمایند. و این برای نخستین بار بود که تاسیس یک انجمن در سطح ملی بر اساس انتخابات آزاد صورت می‌پذیرفت. با کاندید شدن عکاسان در سطح کشور، هم زمینه حضور و مشارکت در بعد ملی فراهم می‌شد و هم جلوی هرگونه شائبه‌ای را می‌گرفت. و سرانجام در پنج‌شنبه یازدهمین روز آخرین ماه زمستان ۱۳۸۴، در هوای کاملاً بهاری جمعی ۳۲۰ نفره از عکاسان کشور در فرهنگ‌سرای نیاوران گردهم آمدند تا هیئت موسس منتخب خود را برگزینند و این هیئت مسوولیت تدوین اساسنامه و ثبت آن را بر عهده گیرند. و پس از آن ۱۳ نفراز میان ۷۲ کاندید، وظیفه هیئت موسس را بر عهده گرفتند.»
او سپس برنامه روزهای دیگر ده روز با عکاسان را اعلام و خبر داد که این برنامه بدون هیچ‌گونه کمک مالی و فقط با پرداخت حق عضویت اعضاء انجمن برگزار شده است.
و ساعد نیکذات سخن آخرش را این چنین بیان کرد: شکیبایی، شکیبایی، شکیبایی؛ یعنی شخصیت یک عکاس!
اما اکبر عالمی که در دقایق پایانی به این برنامه رسیده بود پس از دعوت افشین شاهرودی بر روی سن رفت و حرف‌هایش که به‌نوعی درددل بودند عنوان کرد:» هر عکسی بیش از هزار کلمه حرف دارد همان‌طور که ساعد نیکذات دست نیاز به سوی شما دراز کرد من دست گدایی به‌سوی شما دراز می‌کنم. از بدو تاریخ این سرزمین، سنگینی یک چیز تمام صفحات تاریخ ما را زیر فشار خود له کرد. من شما را به یک کلمه دعوت می‌کنم، اینکه بتوانیم بر هوای نفس خود غلبه کنیم. همان‌طور که سهراب می‌گوید: «من ندیدم دو صنوبر با هم دشمن، من ندیدم بیدی سایه‌اش را بفروشد به زمین»، همگی ما لگام بزنیم بر حسادت. سبک کار هر شاگردی متفاوت با استادش باشد. عکاسی اقیانوس ژرفی است که انتهای آن برای من نامعلوم است.
رومین محتشم هم دربارهٔ بخش اعتیاد در برنامه ده روز با عکاسان ایران توضیح داد: این نمایشگاه بخشی از آثار راه یافته به جشنواره بین المللی عکس اعتیاد است که مهر ماه امسال در ارومیه برگزار شد. این جشنواره حاصل یک حرکت دانشجویی بود که با حمایت معاونت فرهنگی و دانشجویی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه برگزار شد. و از بین دو هزار و پانصد قطعه عکس رسیده از سیزده کشور جهان به دبیرخانه جشنواره، یکصد و سی قطعه توسط هیئت داوران انتخاب و در سالن آمفی تئا‌تر بیمارستان امام (ره) ارومیه به نمایش در آمد.
عکاسی مستند و مباحث علمی و تحقیقاتی در مواجه با موضوعات اجتماعی نکته قابل توجه این جشنواره بود که تجربه گرایی شد. او از ترکیب داوران هم گفت و برگزیدگان این جایزهٔ جهانی.
در پایان این مراسم از میهمانان دعوت شد تا از نمایشگاه‌ها دیدن کنند.
نمایشگاه اعتیاد در تالار پاییز عرضه شده و تالار زمستان میزبان عکس‌های زلزله است. آثار نمایشگاه منتخب اعضای انجمن در گالری ممیز و در تالار میرمیران، آثاری از هنرمندان درگذشته به نام‌های کاوه گلستان، نیکول فریدنی، قاسم فارسی، یحیی ذکاء و بهمن جلالی به نمایش گذاشته شد. و همین‌طور علاوه بر آثار هیات مدیره و هیات موسس آثاری از هنرمندان پیشگام عرصهٔ عکاسی ایران عباس عطار، آلفرد یعقوب‌زاده، کامران عدل، عباس کیارستمی، نصراله کسرائیان، علی قلمسیاه و فخرالدین فخرالدینی به دیوار رفته است.