نمایشگاه بزرگی از آثار هنری، از جمله دو عکس ایرانی، با عنوان «فجایع جنگ؛ از سال ۱۸۰۰ تا ۲۰۱۴» از ۷ خردادماه ۹۳ در موزهٔ Louvre Lens فرانسه در حال برگزاری است.
این نمایشگاه تا ۱۴ مهرماه ۹۳ در محیطی به مساحت ۱۸۰۰ مترمربع در شعبهٔ موزهٔ لوور واقع در شهر کوچک Lens در ۲۰۰ کیلومتری شمال پاریس و نزدیک مرز بلژیک، بیش از ۴۵۰ اثر هنری در زمینههای مختلف با موضوع جنگ را به نمایش گذاشته است. موزهٔ Louvre Lens از سال ۲۰۱۲ میلادی گشایش یافته است و هر سال میزبان رویدادهای تاریخی و هنری مهمی است.
آثار این نمایشگاه مربوط به مدیومهای مختلفی همچون نقاشی، عکاسی، مجسمهسازی، فیلم، طراحی، حکاکی، پوستر و هنر چیدمان است. دامنهٔ زمانی خلق این آثار از نخستین دههٔ قرن نوزدهم میلادی تا سال ۲۰۱۴ را دربرمیگیرد.
عکسی از گوهر دشتی که در این نمایشگاه حاضر است.
گوهر دشتی، عکاس ایرانی، با دو عکس از مجموعهٔ «جنگ و زندگی روزمره» مربوط به سال ۲۰۰۸ به عنوان تنها هنرمند ایرانی در این نمایشگاه بزرگ و معتبر حاضر است. گوهر دشتی در این اثر از تجربه خود در دوران جنگ هشت ساله با عراق و تاثیرات سمبلیکی که آن واقعه در زندگی نسل او داشته الهام گرفته است.
عکسی از گوهر دشتی که در این نمایشگاه حاضر است.
گوهر دشتی با ارائهٔ این مجموعه سعی در توصیف رابطهٔ پیچیدهٔ زندگی واقعی روزمره و تجربیات روحی و روانی دارد. او در این مجموعه لحظاتی معمولی از زندگی یک زوج جوان را در دوران جنگ در تقابل با ابزار و ادوات نظامی و تجهیزات فرسوده نشان میدهد. اگرچه سوژههای اصلی به روشنی احساساتی از خود بروز نمیدهند و برخوردی به ظاهر خنثی دارند ولی مخاطب میتواند شاهد نوعی سرسختی، عزم راسخ و پشتکار برای زندگی در رفتار آنها باشد. همچنین گوهر دشتی در این مجموعه تصویری از ایران مدرن امروز را به ما نشان میدهد که چندان با تصویر آشنایی که از ایران هر روز در رسانههای گروهی میبینیم شباهت ندارد.
شایان ذکر است گوهر دشتی متولد ۱۳۵۹ در اهواز و دانشآموختهٔ مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد عکاسی از دانشگاه هنر تهران است. وی در سالهای اخیر علاوه بر فعالیت هنری به تدریس عکاسی تخصصی در دانشگاههای هنر، الزهرا و علم و فرهنگ مشغول بوده و به عنوان مدرس دورهٔ آموزش «عکاسی صحنهآراییشده» با آموزشگاه عکاسی حرفهای همکاری دارد.
تمامی آثار این نمایشگاه به نوعی مربوط به جنگها و درگیریهای نظامی هستند که طی ۲۱۴ سال گذشته در سراسر جهان به وقوع پیوسته است و عکسهای گوهر دشتی نوعی روایت هنری از دوران جنگ ایران و عراق (۱۹۸۰-۱۹۸۸) به شمار میروند.
کیوریتور اصلی این نمایشگاه Laurence Bertrand Dorléac، تاریخنگار هنر و استاد انیستیتوی علوم سیاسی پاریس و کیوریتور بخش عکاسی آن Dominique de Font-Réaulx مدیر موزهٔ ملی Eugène Delacroix فرانسه بوده است.
در میان سرشناسترین هنرمندان حاضر در این نمایشگاه میتوان به فرانسیس گویا، پابلو پیکاسو، پل دلاروش، هنری مور، اتو دیکس، گرهارد ریشتر و مونا حاتوم اشاره کرد. فایل PDF راهنمای این نمایشگاه را میتوانید از اینجا دانلود کنید.
عکس از : Roger Fonton
اما در این نمایشگاه عکسهای معروف دیگری هم به نمایش درآمده است. از آن جمله میتوان به عکس معروف راجر فنتون (۱۸۱۹ –۱۸۶۹) از جنگ کریمه (۱۸۵۳-۱۸۵۶) در جنوب اوکراین اشاره کرد که در سال ۱۹۵۵ گرفته شده است و یکی از قدیمیترین آثار عکاسی جنگ شمرده میشود. فنتون از این جنگ ۳۶۰ عکس گرفته که این یکی از بقیه معروفتر است. او بعدها اعتراف کرد که برای گرفتن این عکس اجساد سربازان کشته شده را از صحنه کنار زده و بنابراین چنین تصویری نمیتواند برداشتی صرفا مستند باشد.
عکس: George N. BARNARD
همچنین عکسی تاریخی از عکاسی آمریکایی به نام جورج بارنارد (۱۸۱۹ – ۱۹۰۲) مربوط به ویرانههای یک ایستگاه قطار در چارلستون آمریکا را در سال ۱۸۶۵ و طی جنگهای داخلی آمریکا (۱۸۶۱-۱۸۶۵) به تصویر کشیده است. او که به شیوهٔ داگرئوتیپ عکاسی میکرده در استخدام نیروهای نظامی ایالتهای شمالی بوده و مجموعا ۶۱ عکس با موضوع جنگهای داخلی آمریکا تهیه کرده است.
عکس: Nick Ut
عکس معروف نیک اوت (متولد ۱۹۵۱ در ویتنام) از حملات هوایی سنگین ارتش آمریکا در جنگ ویتنام (۱۹۵۴-۱۹۷۵) با بمبهای ناپالم که تابستان ۱۹۷۲ گرفته شده هم یکی دیگر از تصاویری است که در این نمایشگاه ارائه شده است.
این عکس تکاندهنده ۴ روز بعد از گرفته شدن در صفحهٔ نخست نیویورکتایمز به چاپ رسید و نقش مهمی در برانگیختن احساسات ضدجنگ در میان آمریکاییان داشت و تبدیل به یکی از سمبلهای ضدجنگ شد. جایزهٔ پولیتزر ۱۹۷۳ در بخش عکاسی خبری لحظهای هم به این عکاس آسوشیتدپرس تعلق گرفت.
عکس: Gonichi Kimura
عکسی از Gonichi KIMURA عکاس ژاپنی که یکی از قربانیان حملات اتمی آمریکا به ژاپن (آگوست ۱۹۴۵) را در بیمارستان نظامی هیروشیما نشان میدهد و چند روز پس از حادثه گرفته شده از دیگر عکسهای این نمایشگاه است. طرح پارچهٔ کیمونوی این زن ژاپنی در اثر موج انفجار و حرارت ناشی از آن بر روی پوست او حک شده است.