آی‌پد و عکاسی: قسمت اول

تذکر: هدف این نوشته پاسخ به این سؤال است که آیا آی‌پد می‌تواند برای عکاسان، دارای کاربردی جدی باشد؟ به عبارت بهتر گروه هدف ما در این مطلب، کسانی هستند که به کاربردهای جدی این دستگاه در عکاسی فکر می‌کنند و نه کاربردهایی مانند اعمال جلوه‌های ویژه عکس‌ها و ساخت پانوراماهای آماتوری که برای افراد دیگر ممکن است جالب باشند. برای پاسخ به این سوال، به صورت عملی یک دستگاه آی‌پد نسخه دو را مدتی از لحاظ کاربردهای عکاسی آن مورد بررسی قرار داده و نتیجه این بررسی‌ها را به صورت این مطلب آماده نمودم.

تذکر: تمام ابزارهایی که در این نوشته معرفی شده‌اند در ایران قابل تهیه هستند. در مورد نرم‌افزار‌ها، برخی از آنها رایگان هستند و برخی دیگر با صرف هزینه ناچیز (حدود ۵ دلار) از طریق فروشگاه رسمی iTunes قابل خرید و نصب قانونی بر روی دستگاه آی‌پد می‌باشند.

در این نوشته که شامل دو قسمت خواهد بود، مطالب زیر مورد بحث قرار خواهند گرفت:

• آی پد چیست و مشخصات قابل توجه آن برای عکاسان کدام است؟
• آیا آی‌پد می‌تواند به عنوان وسیله‌ای جهت انتقال عکس‌ها و تهیه نسخه پشتیبان از کارت حافظه بکار رود؟
• آیا می‌توان در آی‌پد فایل‌ها را (شامل فایل خام) پردازش کرد؟
• استفاده از آی‌پد به عنوان وسیله‌ای جهت عکاسی از راه دور و پیش‌نمایش از راه دور
  
• آی‌پد در زمینه ارتباط عکاس با مشتری و مدل چه نقشی می‌تواند ایفا کند؟
• آی‌پد به عنوان وسیله‌ای جهت یادداشت برداری در سفر و پروژه‌های عکاسی
• آی‌پد به عنوان وسیله جهت‌یابی و دسترسی به اطلاعات مفید جهت عکاسی منظره و معماری
• کاربرد آی‌پد در عکاسی نجومی و آسمان شب
• کاربرد آی‌پد در فیلم‌سازی
• آی‌پد به عنوان وسیله‌ای جهت نمایش عکس‌ها
• کالیبره کردن آی‌پد
• تهیه نمونه کار هنرمند بر روی آی‌پد
• انتقال عکس‌ها به وب
• آی‌پد به عنوان وسیله‌ای جهت مطالعه، آموزش و دیدن عکسهای خوب جهان
• کدام مدل آی‌پد برای عکاسان مناسب‌تر است؟
• آیا آی‌پد و لپ تاپ می‌توانند جایگزین یکدیگر شوند؟
• هزینه‌های اصلی و فرعی کار با آی‌پد چیست؟
• آینده سیستم عامل iOS

آی‌پد چیست؟
آی‌پد جزو دستگاه‌هایی است که با نام Tablet شناخته می‌شوند و نسخه دوم آن در سال گذشته توسط Apple عرضه شد. این دستگاه از سیستم عامل iOS استفاده می‌کند که در گوشی موبایل iPhone نیز وجود دارد. آی‌پد مانند آی فون مجهز به صفحه Touch-Screen است. این دستگاه در دو مدل WiFi و WiFi+۳G عرضه می‌شود که هر کدام سه زیرمدل بر حسب مقدار ظرفیت حافظه دارند: ۱۶، ۳۲ و ۶۴ گیگابایت. مدل WiFi+۳G بر خلاف مدل WiFI دارای Micro-Sim card Tray است که پذیرنده سیم‌کارد موبایل است و برای اتصال اینترنت و برخی قابلیتهای دیگر کاربرد دارد. مدل WiFI برای اتصال به اینترنت از شبکه بی‌سیم استفاده می‌کند.

به عنوان یک وسیله کمکی برای عکاسی، مشخصات زیر آن مهم است:

• صفحه نمایش آی‌پد: صفحه نمایش آی‌پد دارای اندازه ۹/۷اینچ از نوع LED-Backlit با تکنولوژی IPS و دقت ۱۰۲۴در۷۶۸ پیکسل می‌باشد. این صفحه نمایش عریض بوده و دارای قابلیت مولتی تاچ است. از لحاظ رنگ و جزئیات دارای کیفیت خیلی خوب است و بر اساس برخی مراجع (+) دارای کیفیتی بر‌تر از سایر دستگاههای Tablet  می‌باشد. این صفحه نمایش در نسخه دوم آی‌پد از لحاظ زاویه دید بهتر از نسخه اول شده است. آی‌پد فاقد قابلیت مدیریت رنگ می‌باشد (هر چند در مورد این مساله بعداً توضیح خواهم داد) و بهترین فضای رنگی برای عکس‌های آن sRGB خواهد بود.
• پردازنده Apple-A۵ دو هسته‌ای
• حافظه RAM غیر قابل ارتقاء ۵۱۲ مگابایت
• ظرفیت ذخیره سازی ۱۶، ۳۲ یا ۶۴ گیگابایت بر حسب نوع مدل
• دو دوربین در پشت و روی دستگاه. دوربین پشتی دارای قابلیت فیلم‌برداری با کیفیت ۷۲۰p است
• دارای قطب‌نما، شتاب سنج، سنسور نور محیط و ژیروسکوپ درونی. مدل WiFi+۳G دارای قابلیت Assisted GPS است.
• باتری با کارکرد خیلی خوب (حدود ۱۰ ساعت)

پس از این مقدمه به سؤال اصلی می‌پردازیم که آیا آی‌پد می‌تواند به عنوان یک وسیله کمکی در عکاسی حرفه‌ای یا جدی، کاربردی داشته باشد. برای پاسخ به این سؤال، کاربردهای احتمالی آن را در مراحل مختلف عکاسی مرور خواهیم کرد.

 ۱- کاربردهای آی‌پد در هنگام عکاسی:

– آیا آی‌پد می‌تواند به عنوان یک وسیله جهت ذخیره سازی عکس‌ها، مرور اولیه و تهیه نسخه پشتیبان استفاده شود؟

امکان انتقال عکس‌ها به یک دستگاه ذخیره‌ساز  به منظور تهیه یک نسخه پشتیبان و نیز دیدن آنها در صفحه‌ بزرگتری نسبت به LCD دوربین، همواره یکی از نیازهای مهم عکاسان در  لوکیشن‌ها و سفرهای عکاسی بوده است. برای رفع این نیاز وسایل متعددی مورد استفاده قرار می‌گرفته است مانند لپ‌تاپ، نِت بوک ( لپ تاپهای کوچک) یا دستگاههایی مانند Epson P-7000 Viewer  .خوش‌بختانه آی‌پد می‌تواند علاوه بر کاربردهای دیگر خود، در این زمینه نیز نیاز کاربران را پاسخ گوید.
برای آنکه بتوانید عکس‌های خود را در لوکیشن عکاسی از کارت حافظه به آی‌پد منتقل کنید باید ابزار Camera Connection Kit را تهیه کنید که شامل دو مبدل برای کانکتور آی‌پد است. یک مبدل برای کارت حافظه SD ویک مبدل برای USB.  کارتهای SD را می‌توان مستقیما به مبدل SD متصل کرد و عکس‌ها را منتقل نمود. طبق مستندات دستگاه، مبدل USB تنها برای اتصال دوربین به صورت مستقیم از طریق کابل USB است. اما این مبدل با بسیاری از Card Reader‌ها نیز سازگار است و می‌توان کارت CF را از طریق کارت‌خوان به مبدل USB متصل کرد. در آزمایش‌هایی که انجام دادم، علاوه بر نوع کارت‌خوان، نوع کارت CF نیز مهم است. یعنی به عنوان مثال یک کارت Sandisk 4Gigabyte را از طریق کارت‌خوان شناسایی کرد ولی یک کارت Lexar 32Gigabyte را نشناخت. به هر حال این مساله خیلی مهمی نیست چرا که همواره می‌توان دوربین را به صورت مستقیم از طریق کابل USB  به مبدل USB متصل کرد و عکس‌ها را به دستگاه آی‌پد منتقل نمود.

پس از انجام اتصال، آی‌پد به صورت خودکار اپلیکیشن Photo را اجرا کرده و نمایش Thumbnail عکسهای موجود در کارت حافظه را نشان می‌دهد. می‌توان همه عکس‌ها را منتقل کرد و یا با انتخاب برخی عکس‌ها (با لمس آن‌ها روی صفحه نمایش)، فقط تعدادی را برای انتقال مشخص نمود.
سرعت انتقال فایل‌ها خوب است و بستگی به اندازه فایل‌ها و نیز فرمت آن‌ها دارد. آی‌پد برای فایلهای RAW یک پیش نمایش تولید می‌کند که سرعت انتقال کلی و نمایش آن‌ها را نسبت به فایلهای JPEGکند‌تر می‌کند. اما در مجموع سرعت انتقال رضایت ‌بخش است. چون آی‌پد دو نسبت به نسخه یک، دارای پردازنده قوی‌تری است، این روند انتقال و تولید پیش نمایش برای فایلهای RAW در آن سریع‌تر صورت می‌گیرد.
پس از انتقال فایل‌ها می‌توان براحتی همه فایل‌ها را در آی‌پد مشاهده کرد، بزرگ‌نمایی انجام داد و فایلهای نامناسب را حذف کرد.
این روند باعث می‌شود که عکاس بتواند در محل کار یک کپی از فایل‌ها در آی‌پد تهیه کند، آن‌ها را بررسی کند و بر اساس این بررسی، در صورت نیاز پروژه عکاسی را تکرار کند. پس از بازگشت، برای انتقال عکس‌ها به سیستم اصلی می‌توان در صورت نیاز از آی‌پد استفاده کرد. لایت‌روم پس از اتصال آی‌پد به کامپیو‌تر آن را به عنوان یک دستگاه می‌شناسد و براحتی عکس‌ها را import خواهد کرد.
برای چنین کاربردی بهتر است مدل‌های با ظرفیت بالا تهیه شود تا فضای کافی جهت انتقال فایل‌ها وجود داشته باشد. مدل ۶۴ گیگابایتی از این لحاظ مناسب‌تر خواهد بود.
ابزار Camera Connection Kit باید به صورت جداگانه خریداری شود.

– آیا می‌توان عکس‌ها را در آی‌پد پردازش کرد؟
مطمئناً پردازش عکس در این دستگاه، کاری نیست که همواره بخواهیم انجام دهیم. اما ممکن است گاهی در برخی شرایط پردازشهای اولیه و تهیه خروجی فوری ضرورت پیدا کند. به عنوان مثال در طبیعت عکسی تهیه کرده‌اید یا یک پروژه برون شهری داشته‌اید و می‌خواهید سریعاً یکی از عکس‌ها را برای مشتری یا دوست، از طریق ایمیل ارسال کنید یا در فضای وب آپلود کنید. آیا می‌توان فایل JPEG یا RAW را پردازش سریع کرد و یک خروجی تهیه نمود و آن را سریعاً ایمیل کرد؟
پاسخ مثبت است.
اپلیکیشن‌های متعددی برای پردازش عکس در آی‌پد وجود دارد که از میان آن‌ها موارد زیر توصیه می‌شوند:

• Niksoftware Snapseed
• Photopad
• PhotoRAW
• Adobe Photoshop Express
• Photosmith
  

از لحاظ کار با اطلاعات اصلی فایل خام دو نرم‌افزار PhotoRAW و PiRAWnha می‌توانند چنین فرآیندی را انجام دهند. همچنین Snapseed نیز چنین قابلیتی دارد.
SnapSeed شاید از لحاظ امکانات ویرایشی و ابزار‌ها، بهترین آن‌ها باشد. هم می‌توان عکس را به صورت کلی از لحاظ رنگ و روشنایی و … اصلاح کرد و هم می‌توان به صورت موضعی عمل کرد. برای ویرایش‌های موضعی از فناوری Upoint شرکت NikSoftware استفاده می‌شود که در آن به صورت خودکار می‌توان یک منطقه را انتخاب کرد و ویرایش‌ها را فقط در آن منطقه انجام داد:

PhotoSmith نیز نرم‌افزار قابلی است. علاوه بر ویرایش و مرور عکس‌ها، می‌توانید در‌‌ همان محل عکاسی (مثلاً شب‌ها موقع استراحت و مرور عکس‌ها) عکس‌ها را مرتب کنید، آن‌ها را در مجموعه‌هایی (Collection) منظم کنید و به عکس‌ها کلمات کلیدی نیز نسبت دهید تا پس از انتقال به نرم‌افزار مدیریتی خود (مانند لایت‌روم) به صورت خودکار این تنظیمات نیز اعمال شود.
نیاز به تأکید مجدد نیست که پردازش عکس برای کاربران جدی و حرفه‌ای در آی‌پد فقط در شرایط خاص ممکن است ضرورت پیدا کند که برای آن شرایط اپلیکیشن‌های فوق جوابگو خواهند بود. اما در نگاه کلی، این دستگاه برای چنین منظوری، مناسب کار جدی نیست.


– استفاده از آی‌پد به عنوان Remote، Tethered Photography و Remote preview:
یکی از روشهای عکاسی، بخصوص در استودیو، عکاسی در حالت اتصال به کامپیو‌تر است. در این‌گونه موارد، آی‌پد می‌تواند به عنوان یک وسیله کمکی وارد عمل شود. به عنوان نمونه اپلیکیشن DSLR Camera Remote می‌تواند آی‌پد را به وسیله‌ای تبدیل کند که عکاس بتواند بدون نزدیک شدن به دوربین یا کامپیو‌تر عکس بگیرید، تنظیمات مورد نظرش را (مانند سرعت شا‌تر و دیافراگم) را اعمال کند و حتی نمایش زنده دوربین را روی آی‌پد ببیند. همچنین امکان تهیه عکسهای مورد نیاز برای Time-Laps و نیز Auto-bracketing را از طریق آی‌پد فراهم می‌کند.

اپلیکیشن Capture Pilot نیز کار مشابهی انجام می‌دهد. تفاوتش این است که بر خلاف اپلیکیشن قبلی رایگان است و برای کسانی مناسب است که برای مدیریت و پردازش عکس‌هایشان از نرم ‌افزار Capture One استفاده می‌کنند.

اپلیکیشن Shuttersnitch هم در این زمینه مشهور است. اگر دوربین به فرستنده بی‌سیم مجهز باشد (از طریق تجهیزات جانبی بی‌سیم که در برند کنن و نیکون وجود دارد و یا از طریق کارتهای EyeFi)، عکس‌های دوربین پس از عکاسی به صورت بی‌سیم وارد آی‌پد شده و در این نرم‌افزار نمایش داده می‌شود. پس از مرور اولیه عکس‌ها و اعمال کلمات کلیدی، می‌توان عکس‌ها را از طریق FTP ارسال کرد و یا وارد کامپیو‌تر نمود.

– ارتباط با مشتری و مدل:
تهیه و امضای قراردادهای کاری بین عکاس و مشتری و یا بین عکاس و مدل یکی دیگر از نیازهای حرفه عکاسی است. آی‌پد در این زمینه نیز می‌تواند کار‌ها را ساده‌تر نماید. به عنوان مثال می‌توان قرارداد آماده را به صورت pdf در ابزاری مانند SignMyPad قرار داد و در هنگام نیاز فقط جاهای خالی را پر کرد و آن را به امضای طرفین رساند.

قرارداد آماده شده را می‌توان با ابزاری مانند Print n Share به صورت بی‌سیم چاپ کرد و نیز می‌توان نسخه‌ای از آن را به ایمیل مشتری ارسال کرد. حتی با Square و سخت‌افزار همراهش، می‌توان کارتهای بانکی مشتری را نیز جهت انتقال وجه، شارژ نمود. (هر چند این ویژگی اخیر در ایران قابل استفاده نخواهد بود)


-دسترسی سریع به انواع Posing در عکاسی
دیدن سریع و آسان انواع Posing‌ها برای عکاسی پرتره و مدلینگ هم برای عکاس و هم برای سوژه می‌تواند با استفاده از آی‌پد انجام شود. ابزارهای متعددی در این زمینه عرضه شده است که یکی از آن‌ها PosePad for iPad است. در این اپلیکیشن می‌توانید دیاگرام نور و یادداشتهای خود را نیز برای هر مورد اضافه کنید و حتی از عکسهای قبلی خود استفاده کنید و به سوژه نشان دهید.

– یادداشت برداری در مورد سفر و عکاسی
بسیاری از هنرمندان عکاس دوست دارند که موقع کار یا سفرهای عکاسی از نکات، ایده‌ها و ترکیب‌بندی‌هایی که به ذهنشان می‌رسد، جزئیات محل و یا شرایط آن، یادداشت برداری کنند. این یادداشت‌ها بعداً می‌توانند مفید و ارزشمند شوند. آی‌پد به عنوان وسیله‌ای همراه که دارای صفحه نمایش بزرگ و خوبی است، در این زمینه می‌تواند بسیار کارساز باشد. ابزاری مانند Penultimate شرایط خوبی برای این نیاز فراهم می‌کند: استفاده از انواع قلم‌ها و کاغذ‌ها برای یادداشت برداری، کشیدن طرح‌ها و ذخیره آن‌ها

-جهت‌یابی:

جهت‌یابی در عکاسی طبیعت و پروژه‌های عکاسی آن، امری حیاتی است. دستگاههای مخصوص جهت‌یابی مطمئناً کاربرد خود را دارا هستند اما iPad نیز براحتی می‌تواند در این زمینه مفید باشد. آی‌پد مجهز به ویژگی Assisted GPS است که در مدل‌های WiFi+۳G وجود دارد. اپلیکیشنهای متعددی در این زمینه وجود دارند که GPS Tracker رایگان و Motion GPS غیررایگان، از آن موارد هستند. این‌ ابزار‌ها می‌توانند موقعیت فعلی شما را بر روی نقشه نشان دهند، نقاط Tracking را ذخیره کنند، یک نقشه حاوی موقعیت فعلی شما را از طریق اینترنت در صفحه Facebookتان قرار دهند، خروجی با فرمتهای مختلف مانند KMLو CSV از اطلاعات مکانی مسیر تهیه کنند.
 همچنین آی‌پد مجهز به Google Map است. Google Earth نیز به صورت رایگان قابل نصب می‌باشد.

– دسترسی به اطلاعات لازم جهت عکاسی موفق:
یکی از نیازمندی‌های عکاسی طبیعت و معماری، داشتن اطلاعات دقیق در مورد زمان طلوع و غروب خورشید، جهت نور و اطلاعات مشابه است. امکان پیش‌بینی زاویه و میزان بالاآمدن خورشید در یک مکان مشخص و در یک زمان مشخص، می‌تواند برای عکاسان بسیار حیاتی باشد. اپلیکیشنهای زیادی در این زمینه وجود دارند که از میان آن‌ها می‌توان به LightTrac اشاره کرد. که علاوه بر ویژگی‌های فوق مجهز به یک قطب‌نما نیز هست، محل‌های مورد نظر عکاسان را می‌توان ذخیره کند و با دیگران به اشتراک بگذارد و ویژگی‌های جالب دیگر.

همچنین دسترسی سریع به اطلاعات هوا‌شناسی از طریق اینترنت GPRS در جاهایی که دسترسی دیگری به اطلاعات وجود ندارد، یکی دیگر از کاربردهای آن است

– کاربرد آی‌پد در عکاسی آسمان شب:
برای عکاسی نجومی و آسمان شب، قابلیتهای جالبی در آی‌پد موجود است. به عنوان نمونه یافتن محل ستاره قطبی (با PolarAlign)، پیداکردن اجسام Deep Sky مانند کهکشان‌ها، نبولا‌ها و خوشه‌های ستاره‌ای بر اساس محل و زمان مورد نظر‌شما (با Astro Planner)، بررسی Iridium Flare‌ها شامل زمان، تاریخ، جهت و شدت‌ آن‌ها بر اساس محل مشاهده گر که می‌تواند از روی GPS مشخص گردد و یا به صورت دستی وارد شود (با Irridium Flares)، پیش‌بینی موقعیت مکانی ایستگاه فضایی بین‌المللی برای ۱۰ تا ۳۰ روز آینده بر اساس محل مشاهده گر (با ISS Visibility) و آسمان‌نماهای متنوع مانند pUniverse، StarChart و StarWalk که بر اساس موقعیت مکانی مشاهده گر می‌توان آی‌پد را به سمت آسمان گرفت و به صورت مجازی اجرام موجود در‌‌ همان زمان و مکان را مشاهده کرد.

یکی از بهترین و جذاب‌ترین آسمان‌نما‌ها برای آی‌پد، StarWalk است. این ابزار می‌تواند بر اساس موقعیت مکانی کاربر، جهت و زمان مشاهده، اجرام آسمانی را به صورت زیبایی نشان دهد. کافی‌است آی‌پد را به سمت آسمان بگیرید و حرکت دهید تا تمام زیبایی‌های آسمان را تشخیص داده و نام هر یک و اطلاعات کافی در موردشان را بدانید. همچنین می‌توان در حالت Augmented Reality با فعال کردن دوربین پشتی آی‌پد، چه در روز و چه در شب، به دنبال اجرام سماوی گشت به صورتی که در نمای واقعی صحنه، اجرام قابل مشاهده در آن زمان و مکان نمایش داده شود. این ابزار مجهز به تقویم نجومی، SkyLive برای مشاهده وضعیت اجرام مختلف، وضعیت حرکت اجرام بر حسب تغییر زمان در مقیاس‌های مختلف و بانک اطلاعاتی در مورد اجرام آسمانی است. جذابیت این نرم‌افزار در آن حد است که در تیزر تبلیغاتی آی‌پد نیز استفاده شده است.

-کاربردهای دیگر هنگام عکاسی:
برای مقاصدی نظیر بررسی عمق میدان، میدان دید، نورسنجی و مشابه آن‌ها اپلیکیشنهای متعددی برای آی‌پد عرضه شده است که شاید برای مخاطبان جدی عکاسی کاربرد زیادی نداشته باشد. ولی در صورت نیاز با یک جستجوی سریع می‌توان آن‌ها را یافت (روش جستجو برای یافتن اپلیکیشن‌ها در پایان این نوشته ذکر شده است)
یک کاربرد نسبتاً مفید، استفاده از آی پد به عنوان Gray Card است. اپلیکیشنی به نام Digital Gray Card وجود دارد که صفحه نمایش دستگاه را به یک کارت خاکستری جهت تنظیم رنگ تبدیل می‌کند.

– کاربرد آی‌پد در Video DSLR:
برای فیلم‌برداری با دوربین‌های DSLR نیز ابزارهای مفیدی در آی‌پد وجود دارد. یکی از آن‌ها Artemis Director Viewfinder است که بر حسب نوع دوربین ولنز امکان بررسی میدان دید را به کارگردان می‌دهد. ابزار pCam نیز امکانات متنوعی دارد: مانند بررسی میدان دید، عمق میدان، زاویه دید، محاسبه شا‌تر، بررسی فیلترهای اصلاح کننده رنگ، روشنایی صحنه و پوشش نور، فوکوس چارت و …

MovieSlate نیز یک کلاکت دیجیتال است با مشخصات مفیدی نظیر ایجاد صدا و حرکت کلاکت، تنظیم Timecode، امکان اضافه کردن یادداشت کارگردان، یادداشت صدا و تصویر، امکان ذخیره سازی سابقه شات‌ها و تنظیم فریم ریت.
این ابزار‌ها نسبت به سایر ابزارهای معرفی شده در این نوشته گران‌تر هستند (حدود ۳۰ دلار) اما کسانی که در این زمینه فعالیت حرفه‌ای دارند، کاملاً به ارزش آن‌ها واقف هستند.

از همکاران محترم رسانه‌ای، سایت‌ها، وبلاگ‌ها و نشریات چاپی و اینترنتی خواهشمندم حق نشر این مطلب را برای سایت عکاسی محفوظ بدانند و در صورت نیاز به ارجاع، حتما مطابق «آیین‌نامه‌ بازنشر مطالب سایت عکاسی» عمل کنند. 

ادامه این مطلب را در قسمت دوم آن بخوانید…