جایگاه هنرمند و تامین اعتبارات و حقوق اجتماعی وی ، مقوله‌ای است که متاسفانه در کشور ما تاکنون تعریف مشخص و منسجمی نداشته است . موسسه توسعه هنرهای تجسمی در سالهای اخیر تلاشهایی در جهت حمایت از هنرمندان و بیمه اجتماعی آنها داشته و اقدام به تعریف اعتبار حقوقی این قشر نموده است. در این خصوص گفتگویی داشتیم با دکترسید محمد فدوی رئیس موسسه توسعه هنرهای تجسمی
موضوع بیمه هنرمندان چگونه و از چه زمانی مطرح شد؟
یکی از فعالیت‌های موسسه توسعه هنرهای تجسمی در جهت ارتقائ سطح جایگاه هنرمند در جامعه، طرح بیمه هنرمندان بود. از سه سال پیش ما به این فکر افتادیم که هنرمندان بیمه نیستند و نیاز به حمایت دارند تا از بعضی امتیازاتی که دولت می‌تواند در اختیارشان قرار دهد استفاده کنند. وقتی زمزمه آن شروع شد مسئولین رده بالاتر و سایر دوستان و همکاران از آن حمایت کردند و اقدامات رسمی‌تری برای بیمه هنرمندان انجام شد.
چه مراحلی را برای اجرای این طرح طی کردید و آیا این طرح از سوی هنرمندان با استقبال مواجه شد؟
در ابتدا ما برای اولین بار در کشور یک بانک اطلاعاتی ازهنرمندان کشور آماده نمودیم. برای این منظور فراخوانی در روزنامه ها دادیم و یکسری فرم تهیه شد برای ثبت اطلاعات و پایه بندی هر فرد در رده هنری خودش. از همان ابتدا جمعیت زیادی عضو شدند، از جمله پیشکسوتان هنرهای تجسمی مانند آقای ممیز، آقای عربشاهی، آقای خان بیگی و… پس از تهیه این مدارک ما شروع به رایزنی با وزارت ارشاد جهت بیمه این افراد کردیم و طی دوره چند ماهه، فرم و سندی به هنرمندان داده شد که به دفاتر بیمه تامین اجتماعی سراسر کشور مراجعه کنند و بیمه شوند.
شرایط بیمه مذکور به چه صورت است و جه مزایا و نتایجی برای شخص بیمه شده در بردارد؟
در ابتدا قرار بود ۹۲ در صد از حق بیمه توسط دولت پرداخت شود که متاسفانه با مشکل مواجه شد. در حال حاضر به مرحله‌ای رسیده که حق بیمه۵۰ در صد توسط دولت و ۵۰ در صد توسط هنرمند پرداخت می‌شود. البته در مجموع مبلغ زیادی نمی‌شود در عوض هنرمند بیمه شده و دفترچه بیمه دریافت می‌کند و از حقوق بازنشستگی معادل حقوق روز مدرک تحصیلی و سوابق کاری برخوردار می‌شود واین قدم مثبتی بود و از لحاظ روانی تاثیر خوبی برای هنرمندان کشور نیز داشت. ولی متاسفانه معضلی که ما با آن مواجه هستیم ولازم به توضیح است اینکه طبق یک قانون بین‌المللی آقایان بالاتر از ۵۰ سال و خانمهای بالاتر از ۴۵ سال را بیمه نمی‌کنند، ما در تلاش هستیم که طرحی در مجلس تصویب شود و اقدامی صورت گیرد که این قانون برای هنرمندان کشور استثنا قائل شود.
به هر حال در طول سه سال گذشته حدود ۲۰۰۰ نفر از هنرمندان تجسمی کشور با معرفی بیمه شده‌اند. متاسفانه در بعضی رشته های هنری مانند عکاسی استقبال هنرمندان کمتر بود.
دلایل این عدم استقبال از سوی عکاسان را چه می‌دانید؟
ظاهرا دلیل آن اینست که جامعه عکاسی کشور از این موضوع بی‌خبر است، البته ما تبلیغات وسیعی نداشتیم ولی عکاسانی داریم که عضو هستند و به نظر من اگر عکاسان حرفه‌ای این قضیه را جدی بدانند و حمایت کنند باعث تشویق سایر عکاسان خواهد شد. من همین جا از عکاسان کشور دعوت می‌کنم که با ارائه مدارک مورد نیاز و تعدادی از نمونه کارهای خود برای تشکیل پرونده و بیمه شدن اقدام نمایند.
تعیین صلاحیت افراد و اینکه فردی عکاس هست یا نه چگونه صورت می‌گیرد؟
در این مورد وزارت ارشاد شرایطی گذاشته است. به عنوان مثال داشتن مدرک تحصیلی هنری بسیار موثر است، برگزاری نمایشگاه اختصاصی، تدریس در دانشگاه و.. . ما یک شورای تخصصی داریم که وظیفه‌شان بررسی این مدارک ودرجه‌بندی آنها ست. معمولا هنرمندان مطرح مشکلی ندارند. مشکل ما با هنرمندانی است که مدرک تحصیلی ندارند اما ممکن است هنرمند خوبی باشند و در شهر خود نمایشگاههایی گذاشته و فعالیت‌هایی داشته اند و یا هنرمندان گمنامی که می‌توانند مطرح شوند. وظیفه شورا بررسی این نکات و اعلام این است که آن هنرمند حرفه‌ایست و باید عضو شود یا خیر.
تمامی هنرمندان می‌توانند برای کسب شرایط عضویت و برخورداری از حق بیمه هنرمندان به این نشانی مراجعه کنند:
تهران- کارگر شمالی- بالاتر از بلوار کشاورز- خیابان شهید صدوقی- پلاک ۱۹- موسسه توسعه هنرهای تجسمی
