پس از چند سال افزایش تعداد پیکسل در دوربین‌های دیجیتال بسیاری از عکاسان انتظار پرش بزرگی در مشخصات دوربین‌های جدید را دارند. این انتظار وقتی که افزایش پیکسل قابل توجهی دیده نمی‌شود منجر به یاس می‌شود، اما حقیقت این است که دلایل منطقی بسیار مهم‌تری نسبت به تصویر بزرگ‌تر برای ارتقا به یک دوربین جدید وجود دارد.
طبیعتا اهمیت مزیت ارتقا به این بستگی دارد که دوربین فعلی شما چقدر قدیمی باشد. به همین دلیل بسیاری از عکاسان رغبتی به ارتقا به دوربین بعدی جایگزین در رده خود ندارند و بسیاری ترجیح می‌دهند یک یا دو نسل در میان دوربین خود را عوض کنند.
در این مقاله قصد تشویق خوانندگان به تعویض و ارتقای مدام دوربین نیست، چون واضح است که بسته به نوع نیاز برای بسیاری ابزار متعلق به دو سه نسل قبل هنوز کارآمد و حتی گاهی هنوز بیش از نیاز است و ارتقا بدون در نظر گرفتن و سنجش مزایا نفعی در بر ندارد. اما گاهی با در نظر گرفتن مزایا و تغییرات در مدل‌های جدیدتر، ارتقا به دوربین جدید خالی از لطف هم نیست و برای بعضی توجیه منطقی دارد. در این مقاله این مزایا بررسی می‌شود.
۱- پردازش سریع‌تر
پردازشگرهای تصویر جدید قدرت‌مند‌تر و سریع‌تر از مدل‌های قبلی هستند و این می‌تواند بهبودهایی را هم در زمینه تجربه عکاسی و هم در کیفیت تصویر ایجاد کند. یکی از مسائل کلیدی که باید ذکر شود این است که زمان آماده به کار دوربین کمتر می‌شود، تصاویر سریع‌تر روی حافظه ذخیره می‌شوند و دوربین فرزتر به نظر می‌رسد.
۲- عکاسی پیوسته سریع‌تر (عکس RAW و Jpeg)
استفاده از پردازش‌گر سریع‌تر معمولا منجر به داشتن امکان عکاسی پیوسته سریع‌تری خواهد شد، که دوربین را برای عکاسی از سوژه‌های متحرک مناسب‌تر می‌سازد.
در بسیاری از حالات تعداد تصاویری که در یک مرحله عکاسی پیوسته قابل ثبت است نیز شانس شما را در ثبت موفقیت‌آمیز حرکت بالا می‌برد.
ضمن این که سرعت و تعداد تصاویر نه تنها برای فایل‌های Jpeg بلکه برای فایل‌های خام نیز بالا می‌رود و امکان عکاسی RAW در چنین شرایطی فراهم می‌شود. البته این را هم باید در نظر بگیرید که در این صورت تعداد تصاویری که باید روی آنها کار کنید افزایش می‌یابد.
۳- کنترل نویز بهتر
در حالی که ممکن است تعداد پیکسل‌های دوربین جدید با دوربین فعلی شما یکسان باشد، توسعه تکنولوژی حسگر تصویر می‌تواند به معنی افزایش اندازه فتودیودها و میکرولنزها برای جذب بهتر نور باشد. توانایی جذب بیشتر نور باعث می‌شود که سیگنال تصویر قوی‌تر شده و امکان ثبت جزئیات بیشتر و سطوح نویز پایین‌تر را فراهم می‌کند. به علاوه، طراحی حسگر‌های جدید امکان کاهش نویز را بیشتر کرده و در نتیجه تصاویر تمیز‌تری خواهیم داشت.
کاهش نویز درون دوربین به الگوریتم‌های پیچیده‌ای نیاز دارد که برخورداری از پردازشگرهای قوی‌تر می‌توان امکان استفاده موثر‌تر وسریع‌تر از این الگوریتم‌ها را فراهم کند. با این تغییر امکان برخورداری از جزئیات بیشتر یا نویز کمتر روی یک دوربین جدید بیشتر می‌شود.
۴- نمایشگر بهتر
اکنون اندازه استاندارد یک نمایشگر دوربین SLR حدود سه اینچ است. اگر نمایشگر دوربین فعلی شما کوچک باشد، برای شما ارتقای دوربین تغییر بزرگی در این زمینه محسوب می‌شود.
رزولوشن صفحه بین ۹۲۰ هزار تا یک میلیون نقطه اکنون همه‌گیر شده است. برخورداری از نقاط بیشتر به معنی تصاویری دقیق‌تر و تمیز‌تر است که امکان مرور تصویر و نیز عکاسی در حالت مرور زنده را بهبود می‌دهد.
داشتن رزولوشن بهتر در حالت مرور زنده خصوصا هنگامی که به صورت دستی فوکوس می‌کنید مفید است، چون امکان دیدن ناحیه مهم تصویر به صورت بزرگ‌تر و فوکوس بر اساس آن نقطه فراهم می‌شود. هر چه جزئیات صفحه بیشتر و دقیق‌تر باشد امکان فوکوس دقیق‌تر فراهم می‌شود.
اکنون بعضی از سازندگان امکان چرخش صفحه یا صفحه با زوایای مختلف را فراهم می‌کنند. این امکان برای برای کادر بندی در شرایط خاص بسیار مفید است.
هر کسی که یک تلفن هوشمند دارد می‌داند که داشتن صفحه لمسی چقد مفید است. این امکان در حال افزایش روی دوربین‌های جدید است. با صفحات لمسی امکان تنظیم نقطه فوکوس، تغییر تنظیمات دوربین، حرکت بین منوها و تصاویر راحت‌تر و سریع‌تر می‌شود.
۵- ارگونومی بهتر
دوربین‌های دیجیتال اولیه بر اساس دوربین‌های فیلمی طراحی شده بودند و زمانی طول کشید تا سازندگان محل بهینه برای بعضی از کنترل‌های جدید روی دوربین را پیدا کنند.
منوی سریع یا عملکردهای فوری نیز برای دستیابی سریع‌تر به تنظیمات مهم روی دوربین‌های دیجیتال در نظر گرفته شده است. اگر دوربینی قدیمی دارید ممکن است ارگونومی دوربین‌های جدیدتر برای‌تان بهتر به نظر برسد و دسترسی بهتر به کنترل‌ها و رابط کاربری بهتری در منوهای دوربین در اختیار داشته باشید.
۶- امکانات جدید
جلوه‌های ویژه (که بعضی از آنها بسیار خوب هستند)، اتصال Wi-Fi که امکان بارگذاری عکس‌ها روی شبکه‌های اجتماعی و حتی کنترل دوربین از راه دور از طریق تلفن همراه را فراهم می‌کند، GPS برای نشان‌گذاری مکان عکاسی در فایل عکس‌ها از جمله امکانات جدیدی هستند که در دوربین‌های جدید مشاهده می‌شوند.
به علاوه بعضی از دوربین‌ها امکان رده‌بندی عکس‌ها درون دوربین و علامت‌گذاری عکس‌های بهتر قبل از انتقال آنها به کامپیوتر را فراهم می‌کنند. همچنین نمایشگر‌های دیجیتالی روی دوربین‌های حرفه‌ای جدید می‌تواند تراز افق دوربین را نشان دهد تا ناخواسته خط افق در عکس شما کج نباشد. چنین امکاناتی معمولا در دوربین‌های جدید اضافه می‌شود که بعضی از آنها واقعا کاربردی و هیجان‌انگیز هستند.
۷- عمر باتری بهتر
عمر باتری کم می‌تواند یک مشکل جدی باشد و شما را مجبور به حمل باتری‌های یدکی کند، اما این مشکل در دوربین‌های جدید کمتر شده است.
بسیاری از دوربین‌های امروزی امکان گرفتن ۳۰۰-۴۰۰ عکس همراه با مرور عکس‌ها و انجام تنظیمات متعدد با یک بار شارژ را فراهم می‌کنند. البته هنوز هم در دوربین‌های موجود استثناهایی از لحاظ قدرت باتری وجود دارد که هنگام خرید باید مراقب این موضوع باشید.
۸- تصاویر بهتر
همراه با افزایش رزولوشن جزئیات و کنترل نویز، توسعه حسگر‌های تصویر و تکنولوژی پردازنده باعث تولید عکس‌های بهتر با محدوده دینامیک بالاتر و رنگ‌های دقیق‌تر شده است. یعنی تصاویر دارای محدوده تونالیته بیشتری هستند، بنابر این در مناطق سایه و روشن تصویر جزئیات بیشتری وجود دارد و رنگ‌ها در عکس خروجی دوربین بسیار بهتر از قبل به نظر می‌رسند.
بسیاری از دوربین‌ها دارای سیستم بهینه‌سازی محدوده دینامیکی و مشخصه HDR هستند که به خلق تصاویر بهتر در شرایطی که کنتراست‌های شدیدی وجود دارد کمک می‌کند.
۹- فوکوس خودکار بهتر در مرور زنده
اگر علاقه به عکاسی در حالت مرور زنده دارید، باید بدانید که سرعت فوکوس بسیاری از دوربین‌های فشرده و بعضی از SLRها در حالت مرور زنده بسیار بیشتر از قبل شده است. این پیشرفت کادر بندی تصویر روی نمایشگر دوربین حتی در شرایطی که دوربین روی دست است را بسیار راحت‌تر کرده است.
موارد دیگری نیز می‌توان بر شمرد از جمله امکان استفاده از کارت‌های حافظه سریع‌تر، هماهنگی بهتر با سخت‌افزارهای جانبی جدید، امکان فیلم‌برداری با کیفیت بالا همراه با فوکوس خودکار، استفاده از سیستم‌های فوکوس بهتر و … که جزو مزایای مدل‌های جدید هستند. اما همانطور که در ابتدا نیز تاکید شد، هر کسی با توجه به نیاز و نوع کار خود باید سبک و سنگین کند و نیاز واقعی خود به امکانات جدید را بسنجد و بر اساس تصمیم‌گیری منطقی و نیاز واقعی اقدام به ارتقا کند. عدم در نظر گرفتن نیاز واقعی جز اتلاف منابع و افتادن در بازی بی‌پایان ابزار آورده‌ای برای عکاس در برندارد.