چه نگاهی خلاق است؟
«چرا ژانرهای مختلف عکاسی از بینال یازدهم حذف شدند؟»
این سوال دیگری بود که شرکت کنندگان در جلسه پرسش و پاسخ از شورای سیاست گذاری دوسالانه پرسیدند.
اسماعیل عباسی، دبیر بینال پاسخ داد: «اولا موضوع آزاد بوده است و بنابراین شما از هر چیزی حتی عکس خبری می‌توانستید بفرستید.
اما گرایش هنری معنی‌اش این است که دارای یک نوع مشخصه هنری باشد.
من دوستان را به وبلاگم ارجاع می‌دهم چون پیش بینی می‌کردم که ممکن است خیلی از این سوال‌ها مطرح شود بنابراین عکسی ورزشی از مسابقات المپیک پکن گذاشتم که یک ورزشکار با بدن خیس، چرخی زده بود و آب روی هوا پاشیده بود.
این عکس در همان موقع، خبری است و می‌شد آن را در روزنامه‌ها منتشر کرد.
اما وقتی آن زمان گذشت و از جنبه خبری خارج شد، چون واجد یک نگاه آرتیستیک هم هست، می‌تواند به بینال بیاید.»
کورش ادیم هم به این سوال اینگونه پاسخ می‌دهد:«بینال عکس ایران نمی‌تواند پاسخگوی همه گرایش‌های عکاسی باشد و در هیچ جای دنیا هم این طور نیست.
به نظر من خیلی قاطعانه برخی شاخه‌های عکاسی در گالری، موزه و بینال عکس جایی ندارد.
هر چیزی یک تعریفی دارد و ما باید بدانیم جای عکس خبری، ورزشی، تبلیغاتی و صنعتی، علمی، عکس هوایی و ماکروگرافی‌های مخصوص در موزه و گالری نیست. طبیعتا در بینال هم نیست. آنها عرصه و جایگاه خود را دارند.
اما می‌توان گفت ممکن است در میان آثار عکاسان هر کدام از این شاخه‌ها، نمونه‌هایی وجود داشته باشد که می‌توان آنها را به عنوان اثر هنری تلقی کرد.
این به آن معنی نیست که ما به عنوان شورای سیاست گذاری بینال عکس ایران ، تضاد یا واکنشی نسبت به این عکس‌ها داریم.
با این دید، شورا به اتحاد رسید و قرار شد که عکاسی با موضوع آزاد با گرایش خلاقه یا به قول فرنگی‌ها فاین آرت موضوع اصلی نمایشگاه قرار گیرد.
مهدی مقیم نژاد هم در پاسخ به این پرسش گفت: «این بحث «آرت فتوگرافی» یا «فاین آرت فتوگرافی» خیلی گمراه‌مان نکند.
خلاقیت وجهی وسیع است و در همه انواع عکاسی می‌تواند صدق کند.
وقتی شما مثلا به موزه هنرهای مدرن نیویورک، مراجعه کنید، می‌بینید بخشی از بزرگترین، بهترین و ماندگارترین آثار عکاسی دنیا، اصلا عکاسی هنری نبوده‌اند.
«Lennart Nilsson» عکاسی سوئدی است که عکس علمی می‌گیرد اما با آن آثار شما را به وجد می‌آورد و اثرش روی دیوار موزه هنرهای مدرن نیویورک جا می‌گیرد یا «Harold_Edgerton» و یا مستندنگارانی دیگر.
بنابراین نمی‌توان گفت هر عکس هنری، الزاما عکس خوبی است و واجد خلاقیت.
«آیا عکاسی از آگهی ترحیم، کار خلاقانه‌ای است؟» پرسشی است که در بخش بعدی پاسخ آن را می‌یابید.