سیفالله صمدیان؛ مدرس عکاسی، اقدامات انجامشده برای نخستین جشنوارۀ ملی عکس نیکوکاری را مثبت ارزیابی کرد و گفت: برای اولین بار است که دبیر یک جشنواره با دوستان هنرمندش، مسئله را اینقدر جامع و با پیشزمینۀ حرفهای پیش میبرند. کارگاههای آموزشی و جلسات توجیهی و تفهیمی که در راستای این جشنواره برگزار میشود، برای من شوقانگیز بوده است.
نخستین جشنوارۀ ملی عکس نیکوکاری با موضوع نیکوکاری در جامعۀ ایرانی و با همت مرکز فرهنگ نیکوکاریِ خیر ماندگار (وابسته به بنیاد خیریه راهبری آلاء) در سه بخش مستند، عکاسی هنری معاصر و بخش ویژه تابستان سال ۱۴۰۳ برگزار میشود.
گسترش توجه عمومی به فرهنگ نیکوکاری، ترویج نگرش به فرهنگ نیکوکاری در رویدادها و جریان هنری کشور، گسترش دغدغه و همبستگی اجتماعی در سطح نخبگان، انجمنها و نهادها با فرهنگ نیکوکاری، نمایش بخشی از زیباییها، فواید و تأثیرات نیکوکاری برای فرهنگسازی و آگاهیبخشی در جامعه و توسعۀ جریان تولید آثار هنری با موضوع نیکوکاری برای گسترش فرهنگ خیرخواهی و حفظ ارزشهای نوعدوستی از اهداف این جشنواره است.
به بهانه برگزاری نخستین جشنوارۀ ملی عکس نیکوکاری گفتوگویی با سیفالله صمدیان ترتیب دادیم. وی عکاس، فیلمبردار و فیلمساز و همچنین بنیانگذار و دبیر جشن تصویر سال و جشنواره فیلم تصویر و عضو هیئت مؤسس انجمن عکاسان ایران، انجمن عکاسان مطبوعاتی و گروه سینمایی هنر و تجربه بوده است. آنچه در ادامه میآید، حاصل گفتوگو با این هنرمند است:
–نظرتان درباره نخستین جشنوارۀ ملی عکس نیکوکاری چیست و ورود عکاسان به این جشنواره چه اهمیتی دارد؟
اول باید بدانیم که در چه شرایطی و در چه زمانی داریم نیکوکاری را بررسی میکنیم و برایش جشنواره برگزار میکنیم. متأسفانه الان جامعه ما دچار یک سرطان بدخیمی شده است به نام «بد اخلاقی اقتصادی». همه یک جوری در همه دنیا و البته در ایران کمی بیشتر، بردۀ پول شدند. وقتی بردۀ پول میشوی خود به خود درون و نفسانیاتِ درونیات، جایگاهشان و اولویتهایشان جابجا میشوند. در این صورت برای نیکوکاری بخواهی نخواهی جایگاهی نمیماند و قطعاً جشنوارهای با عنوان نیکوکاری با اینکه به نظر خیلی غریب میآید، ولی خیلی ضروری است.
–عکس چه ویژگیهای متمایزی نسبت به سایر هنرها دارد؟
عکس چه بخواهیم و چه نخواهیم به خاطر انعکاس واقعیت جامعه نسبت به هنرهای دیگر باورپذیرتر است. در حقیقت ویژگی اصلی عکس همین باورپذیری است به شرط اینکه رویکردهای دیجیتالی منحرفکننده و بههمزنندۀ واقعیت، روی عکسها نباشد.
–استفاده از قالب هنری عکس چه اندازه میتواند در فرهنگسازی مضامین اخلاقی همچون نیکوکاری در جامعه اثرگذار باشد؟
طبیعتاً اگر عکس و عکاسی درست و در زمان، زاویه و مکان صحیح نسبت به موضوع خاصی که عکاسی میکند قرار گرفته باشد، یک سیلی محکم است بر صورت آنهایی که منکر واقعیتهای تلخ و شیرین جامعه هستند به ویژه تلخیهایی که بیشتر و بیشتر شده است. اخلاقیات نیاز به این دارد که کمی شوکه شود و مضامین بسیار اساسی و اصیل انسانی یعنی نیکوکاری و به فکر دیگران بودن را دنبال کند.
–چه اقداماتی باید برای پربار شدن این گونه جشنوارهها صورت گیرد؟
اقدامات در این مورد، همین کارِ بسیار درجهیکی است که جناب حسن غفاری؛ دبیر محترم و دیگر دوستان جامعه عکاسی انجام دادند. آنها این همه ورکشاپ و جلسات تفهیمی و توجیهی برای موقعیت عکاسی در رابطه با مضامین زندگی امروز انسان معاصر گذاشتند و برگزار کردند که برای من خیلی شوقانگیز بوده است. از اینجا دستشان را میفشارم و روی ماهشان را میبوسم. همین کارهایی که انجام شده، بسیار عالی بوده است و ظاهراً تا جایی که یادم هست برای اولین بار بود که یک دبیر با دوستان هنرمندش دارند اینقدر مسئله را جامع و با پیشزمینه حرفهای پیش میبرند.
–شرط تداوم جشنوارۀ ملی عکس نیکوکاری به عنوان یک جشنوارۀ نوپا چیست؟
شرط تداوم این جشنواره، تداوم مدیریتی است که به امثال غفاریِ عزیز اعتماد کرده و گذاشته است که ایدههای درجۀ یکشان را پیاده کنند. امیدوارم اگر رئیس و مدیرکلی عوض شد، دوستان ما بتوانند این اتفاق را به همین صورت و با تجربه بیشتری ادامه دهند.
گفتوگو از مریم داوری دبیرخانه جشنواره ملی عکس نیکوکاری