کتاب عکس‌های مهدی منعم با عنوان «قربانیان جنگ» در چهارمین گردهمایی «۱۰ روز با عکاسان» که با دهمین سالگرد تاسیس انجمن عکاسان ایران مصادف شده است، رونمایی شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن عکاسان ایران، مراسم افتتاحیه چهارمین دوره «۱۰ روز با عکاسان» و رونمایی از کتاب «قربانیان جنگ» مهدی منعم شامگاه ۱۸ دی‌ماه در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
در ابتدای این مراسم مجید ناگهی، دبیر چهارمین دوره «۱۰ روز با عکاسان»گفت: «هسته اولیه این برنامه با این هدف شکل گرفت که سرآغاز حرکتی در جریان عکاسی کشور باشد. این رویداد از سومین دوره به سمتی رفت که تمامی انجمن‌های تخصصی در فضای خانه هنرمندان و در کنار یکدیگر نمایشگاه‌هایی برگزار کنند و در طول این ۱۰ روز شاهد انسجام و وحدت موضوعی و فضای کار عکاسان باشیم. در دوره چهارم تغییراتی در فضای کارها و شکل ارائه آثار به وجود آمده است».
ناگهی با اظهار اینکه فضاهای نمایشگاهی بغیر از انجمن‌ها باید در اختیار سایر عکاسان هم قرار بگیرد، افزود: «با این هدف سعی کردیم آنچه که فراهم می‌شود تمامی عکاسان فعال در فضای عکاسی را گرد هم بیاورد. به همین دلیل کمیته برنامه‌ریزی برنامه‌های متنوعی را بر اساس نیازسنجی و آسیب‌شناسی عکاسی کشور برای این دوره تدارک دیده است. همچنین جلسات مشخصی به عنوان نشست‌های ویژه در این ۱۰ روزپیش‌بینی شده است».
او در مورد عکاسانی که خارج از انجمن‌ها فعالیت می‌کنند، گفت: «برنامه جدیدی که امسال داریم این است عکاسانی خارج از انجمن‌ها در بخش ویژه‌ای با عنوان «نگاه شخصی» در ۱۰ روز با عکاسان حضور داشتهباشند و با آثارشان فضای پویاتر و متفاوت‌تری در گالری‌ها داشته باشیم. این عکاسان در گالری «پاییز» گفت‌وگو خواهند کرد» .
او همچنین به حضور انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس اشاره کرد: « در این دوره ۲۹۹ عکس از بیش از ۳۰ عکاس به نمایش گذاشته می‌شود.انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس با عکس‌هایی خاص از دوران جنگ که در گذر زمان دچار آسیب شده‌اند، حضور متفاوت‌تری در این دوره دارد» .
مجید رجبی معمار، مدیرعامل خانه هنرمندان نیز در مورد حضور انجمن‌ها و اصناف در این نهاد گفت: «استحکام خانه به خاطر حضور آن‌هاست. باید این ارتباطات و تعاملات را بیشتر کنیم. انجمن عکاسان ایران، سینما، تئاتر و… شکل‌دهندگان خانه هنرمندان هستند. مجموع ظرفیت‌های خانه هنرمندان باید در همه حوزه‌ها به صورت متعادل حفظشود. امیدوارم فعالان حوزه عکاسی از نحوه و کیفیت همکاری خانه هنرمندان با این رویداد رضایت داشتهباشند» .
در ادامه مسعود زنده‌روح کرمانی، رییس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران با بیان اینکه چهارمین دوره ۱۰ روز با عکاسان با همکاری هفت انجمن تخصصی برگزار شده و از روز افتتاحیه برنامه‌های پنجمین دوره را برای سال آینده آغاز شده است، افزود: «۱۰ روز با عکاسان» دیگر یک برنامه نیست، یک همایش جریان‌ساز است. ادعا می‌کنیم که دوسالانه عکاسی می‌تواند به انجمن‌های تخصصی برگردد. ما این ادعا را داریم که توانایی برگزاری دوسالانه را داریم و بر آن مصریم. امیدوارم معاونت هنری وزارت ارشاد به این موضوع نگاه ویژه‌ای داشته باشد. همچنین بر این موضوع واقفیم که جشنواره‌های عکاسی که در سال برگزار می‌شوند و اکثرا با بودجه دولتی هستند، هیچ تاثیری بر روند عکاسی ایران ندارند، به غیر از چند جشنواره استانی که توانسته‌اند مسیر خود را پیدا کنند و اکنون در محاق مسائل مالی گیر کرده‌اند، به طوری که بعضا تعطیل شده‌اند یا دوره‌های آن‌ها به ترتیب برگزار نمی‌شود.
او که در نشست مطبوعاتی این برنامه هم در مورد نبود بسترهای لازم برای نمایش آثار عکاسان اشاره کرده بود، باردیگر بر این موضوع تاکید کرد: «گالری‌های خصوصی بر اساس مقررات خود رفتار می‌کنند و دیوارهایی که برای آحاد ملت هستند فروخته می‌شود. باعث تاسف است که یک جوان نمی‌تواند آثار خود را به نمایش بگذارد. آمار بگیرید ببینید چند جلد کتاب عکاسی چاپ شده است و ناشران چقدر در این زمینه سرمایه‌گذاری می‌کنند یا چند کتاب عکس رونمایی شدهاست؟ باید یک حرکت جمعی داشته باشیم و مسؤولان هم بیشتر توجه کنند».
رئیس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران در مورد شعار این دوره گفت: «شعار سال قبل "لطفا با دوربین وارد شوید" بود. امسال با شعار "عکس، عکاسی وعکاسان" خواستیم بگوییم اجازه بدهید عکس‌ها منتشر و دیده شوند. متاسفانه فضای فرهنگی برای دیدن تجربه‌های عکاسی وجود ندارد و طبیعتا جوانان و قشر عظیم عکاسان به سایت‌ها و شبکه‌های اجتماعی کشش پیدا می‌کنند که هم کنترل‌شان سخت است. باید به سمت جامعه عکاسی حرکت کرد. دیر نیست که به سمت یک تشکل عکاسی برویم و حرکت‌های بزرگی را در دست بگیریم».
در ادامه با بخش کلیپی از عکس‌های مهدی منعم در کتاب «قربانیان جنگ»، اکبر عالمی به عنوان مستندساز و استاد دانشگاه روی سن آمد و گفت: «نیمی از معنای اثر هنری نزد مخاطب است. فهمیدن آثار هنری سعادت می‌خواهد. شرم دارم که در سال‌های جنگ نتوانستم حتی یک انگشت دستم را هدیه بدهم، اما آنچه که از دستم برمی‌آمد ماندن و آماده کردن فیلم‌های جبهه‌های جنگ بود. مهدی منعم امروز در آستانه ۵۵ سالگی ایستاده است و هنوز خیلی فرصت دارد که امتحان خود را پس بدهد».
او با اشاره به همسر منعم که روبروی حضار بایستد تا مورد تشویق قرار بگیرد و پس از آن از نحوه انتشار کتاب‌هایی همچون «قربانیان جنگ» اظهار کرد:«چرا کتاب به این سرنوشت در کشور ما دچار شده است و کسی حاضر نیست بابت انتشار آن پول بدهد؟ مهدی منعم با پول خودش این کار را کرده است. داشتن دکترا از دانشگاه‌های دنیا آدم را آکادمیک می‌کند، اما ورقه هنرمند بودن او را امضا نمی‌کند. حق نداریم از کسی بپرسیم مدرکت چیست، بلکه باید ببینیم چه چیزی در چنته دارد. این کتاب سومین اثر منعم پس از «معجزه امید» و جلد اول «قربانیان جنگ» است. سودای خود را نشان دادن و جلوه‌گری و بردن جایزه در ذات او نیست. قلب او مثل قلب یک کبوتر پاک است».
عالمی سپس با صدایی بغض آلود منعم را چنین توصیف کرد: «منعم سه دخترخوانده از میان قربانیان جنگ دارد که یکی از آن‌ها نابیناست. در کلیپی که پخش شد او در مراسم عروسی یکی از آن‌ها می‌رقصید. من قسم می‌خورم که اگر عروسی دختر خودش بود این کار را نمی‌کرد، اما آنجا این کار را کرد تا نشان بدهد چقدر به خانواده شهدا احترام می‌گذارد. او توصیف نشدنی است» .
عالمی همچنین از مهدی منعم خواست تا برای سخنرانی پیش از مراسم رونمایی به روی سن بیاید. این عکاس در ابتدا به خاطرات خود از عالمی اشاره کرد: «او برای من یادآور خاطرات جوانی‌ام است. به برنامه‌هایش علاقه داشتم و هیچوقت فکر نمی‌کردم بغضی که آن سال‌ها در صدایش احساس کرده بودم، امروز در ستایش من بترکد تا من از دورن دیوانه شوم که چرا کاری کرده‌ام که کسی که با همه وجود به او علاقه دارم گریه کند» .
منعم در مورد علاقه خود نسبت به عکاسی از قربانیان جنگ چنین گفت: «من به عنوان انسانی که در این مملکت زندگی می‌کنم، علاقه و عشق به کشور و تاریخ آن را با عکس‌هایم نشان می‌دهم. سرنیزه‌ای هم پشتم نیست که مجبورمکند. از روزی که این پله‌ها را بالا آمدم و به اینجا رسیدم خیلی‌ها در زندگی من بودند که باعث شدند سقوط نکنم. کسانی که به من اجازه دادند وارد حریم خصوصی آن‌ها بشوم و لحظه‌های خاص زندگی‌شان را عکاسی کنم. با این قرارداد اخلاقی و انسانی که از دست و پاهای مجروح و ریه‌های بیمار و نخاع‌های زخمی آن‌ها سوءاستفاده نکنم.»
منعم افزود: «کسانی که نه به ریش نداشته‌ام، بلکه به دورن پر درد من نگاه می‌کنند، معدودند، برای همین است که سال‌هاست تنهایم. می‌خواهم اینجا از تک‌برگ‌های پر درد و رنج و زخمی تاریخ بگویم که عاشقانه دوستشان دارم و به آن‌ها افتخار می‌کنم. کسانی که به من اجازه می‌دهند وارد حریم زندگی‌شان شوم با این معامله که مرا به جای نداشته‌هایشان قبول کنند و نام پرافتخار و باعاطفه پدر را روی من بگذارند».
در ادامه کتاب «قربانیان جنگ» با حضور مجید رجبی معمار، عباس میرهاشمی، مسعود زنده‌روح کرمانی، اسماعیل عباسی، افشین شاهرودی، مریم زندی، علی قلم‌سیاه، فرزاد هاشمی، مهدی منعم و همسرش رونمایی شد.
در بخش پایانی این مراسم نیز با حضور تعدادی از اعضای هیات موسس و مدیره این انجمن و عکاسان پیشکسوت، کیک دهمین سالگرد تاسیس انجمن عکاسان ایران بریده شد.
با اختتام مراسم تالارهای خانه هنرمندان برای نمایش آثار چهارمین دوره «۱۰ روز با عکاسان» گشوده شد. این نمایشگاه شامل آثار هفت انجمن تخصصی عکاسان ایران، عکاسان انقلاب و دفاع مقدس، عکاسان تبلیغاتی و صنعتی، عکاسان خانه تئاتر، عکاسان سینمای ایران، عکاسان مطبوعات و میراث فرهنگی است که تا ۲۷ دی‌ماه در خانه هنرمندان ایران واقع در خیابان ایرانشهر ادامه دارد.
عکس ها از رئوف محسنی و فرزام طایفه