عکس: حسن غفاری
پیکر عبدالحسین پرتوی با حضور جمعی از عکاسان و چهرههایی همچون وزیرتعاون، کار و رفاه اجتماعی، رئیس شورای شهر تهران، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و اعضای انجمن عکاسان ایران از خانه هنرمندان به سمت قطعه نامآوران تشییع شد.
به گزارش روابط عمومی انجمن عکاسان ایران، مراسم تشییع پیکر عبدالحسین پرتوی، عکاس نامدار انقلاب صبح امروز، ۳۰ اردیبهشتماه ۹۳ در خانهٔ هنرمندان برگزار شد. در ابتدای این مراسم اعضای نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران برای قدردانی از عکس ماندگار پرتوی که روز ۱۹ بهمن از دیدار همافران با امام خمینی (ره) گرفته شده بود، مارش نظامی نواختند و پس از آن علی قلمسیاه، عکاسی که اجرای مراسم را نیز برعهده داشت در مورد جایگاه پرتوی گفت: «پرتوی نامی جاودان در تاریخ فرهنگ کشور خواهد ماند. او هنر مهربانی میآموخت و زندگی را چنین میدید.»
او با بیان اینکه پرتوی در تاریخ فرهنگ و مطبوعات کشور جاودانه است، ادامه داد: «او با یک تصویر و تصویرهای دیگر تاریخ را ساخته است. او به تاریخ با یک یا چند عکس گزارش داده است. عکسی که او در ۱۹ بهمن ۵۷ به تصویر کشید، همه ارکان نظام را متزلزل کرد. بسیاری گفتند این عکس مونتاژ است چون این عکس قابلیت گزارش جدی به تاریخ را داشت و نشانی از پیوستن ارتش به امام خمینی (ره) بود.»
قلم سیاه صحبتهایش را چنین ختم کرد: «تا زمانی که عکس گزارش میدهد و تا زمانی که عکس مستندنگاری میکند، حسین پرتوی جاودان خواهند ماند.»
علی ربیعی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی سخنران بعدی مراسم بود که در توصیف شخصیت پرتوی گفت: «شخصیت فردی و اجتماعی او برای ما درسآموزی دارد. شخصیت اجتماعی او را با کار و عکسهایش میشناسیم. عکسها ثبت نمادها در یک لحظه و به راستی تداوم دهنده یک لحظه در تاریخ یک ملت هستند. ما امروز برای پاسداشت هنر عکاسی و انقلاب اینجا جمع شدهایم.»
او افزود: «عکس پرتوی شهامت یک ملت را افزون کرد و یک ملت باور کرد میتواند پیروز شود. این عکس در ساختار حکومت پهلوی زلزله انداخت و به دنیا نشان داد که امیدی به سرکوب در ایران نبندند. یک هنرمند با ثبت یک لحظه در تاریخ تحول اجتماعی جامعه موثر است و پرتوی این کار را نشان داد. عکس پرتوی نمادی برای جامعه مطبوعات ماست.»
ربیعی سپس به وضعیت زندگی پرتوی اشاره کرد: «پرتوی مثل همه آنها که در حوزه قلم هستند، سخت زندگی کرد. این رنج دیرین اهل قلم و رسانه است. او ساده زندگی کرد و شش سال از بیماری رنج کشید. در زمانهای که تنهایی بیش از گذشته وجود دارد، باید پشت یکدیگر باشیم. فروتنی و حضور عکاسی پرتوی برای ما یک سمبل است.»
او همچنین گفت که از طرف رئیس جمهور نیز درگذشت این عکاس را به جامعه مطبوعاتی و خانواده پرتوی تسلیت میگوید. احمد مسجدجامعی، رئیس شورای شهر تهران هم در ادامه با اظهار تاسف از درگذشت پرتوی، اظهار کرد: «چهار نسل از نویسندگان مطبوعات و عکاسان اینجا جمع شدهاند و این اتفاق بندرت روی میدهد. از همکاران پرتوی در دهه ۴۰ تا کسانی که شاگرد او بودند، همه فرازهایی از نیکی و فضای باطنی او را گزارش میدهند.»
مسجدجامعی با اشاره به اینکه پرتوی مردی دلسوز برای مردم، وطن و اصحاب قلم ورسانه بود، افزود: «او بدون حاشیه زندگی کرد و در زندگی او جز دوستی و پاکی چیزی نمیبینید. عکس ماندگار او اتفاقی نیست بلکه ناشی از شجاعت و درون مایه عکاس است. امکان ندارد هنرمندی بخشی از تاریخ را بیان کند که در طول تاریخ تکرار شود. حضور دوستان هوانیروز در این مراسم هم نوعی قدردانی است و باید بررسی کنیم چرا جز این عکس، عکس دیگری نیست و او چه تدبیری به خرج داد که این عکس را بگیرد ضمن اینکه جان کسی به خطر نیفتد.»
رئیس شورای شهر تهران با اضافه کردن عنوان «استاد» به نام حسین پرتوی عنوان کرد: «باید از خانواده او قدردانی کرد که با مناعت طبع، این شخصیت ارزشمند را در کنارشان نگه داشتند و همسایگانشان هم پذیرفتند که کوچه خود را به نام پرتوی ثبت کنند.» او اظهار امیدواری کرد صندوق و تشکلهای قانونی برای حمایت از افرادی مانند پرتوی که به اعتلای وطن فکر میکردند، تشکیل شود.
حسین انتظامی، معاون مطبوعاتی وزارت ارشاد هم گفت:«همه ما با نوع رفتارهایی که داریم، مورد قضاوت قرار میگیریم اما از هیچیک از همکاران مطبوعاتی نشنیدهام که از او به نیکی یاد نکنند. او به هنر متعهد اعتقاد داشت و برای همین در امواج اجتماعی تاثیرگذار بود.»
او همچین از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز درگذرشت پرتوی را تسلیت گفت و سخنان خود را به این جمله به پایان رساند:«امروز دوربین داغدار و سوگوار است.»
پس از آن محمدمهدی رحیمیان پیام تسلیت مشترک انجمنهای عکاسان ایران، انجمن صنفی عکاسان مطبوعات، انجمن عکاسان انقلاب و دفاع مقدس را قرائت کرد و در ادامه علی مرادخانی، معاون هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به خاطراتی از پرتوی اشاره کرد:«زمانی که در فاصله سالهای ۵۹ تا ۶۴ مدیرکل تولید فیلم وزارت ارشاد بودم، هر از گاهی پرتوی را میدیدم و با هم در مورد عکاسی صحبت میکردیم. مهمترین ویژگی او مهربانی و نگاه شفاف به جامعه بود. با اینکه او کار بزرگی برای انقلاب انجام داده بود، هیچ ادعایی نداشت و همین بیادعایی او را روز به روز بزرگتر کرد.»
عباس ملکی، یکی از دوستان پرتوی هم در این مراسم به ذکر خاطرهای از این عکاس اشاره و از بیتوجهی به چنین هنرمندانی گله کرد. سیاوش پرتوی، پسر حسین پرتوی هم که برای سخنرانی آمده بود گفت از همه آنها که آمدند و نیامدند، تشکر میکنم. او درحالی که میخواست از مادرش به خاطر نگهداری از پرتوی در این سالها تشکر کند، بغض کرد و نتوانست جملاتش را ادامه دهد.
پایان بخش این مراسم، تشییع پیکر حسین پرتوی بر دوش پرسنل نیروی هوایی ارتش به سمت قطعهی نامآوران بهشت زهرا (س) بود.