صبح امروز- دوم خرداد – هیات مدیرهٔ انجمن عکاسان ایران نشستی را با اهالی رسانه در خانه هنرمندان ایران برگزار کرد تا ضمن ارایهٔ گزارش کلی دربارهٔ فعالیتهای جاری انجمن، به تشریح برنامهٔ گردهمایی علمی و پژوهشی و نمایشگاهی ده روز با عکاسان ایران که قرار است بیستم تا بیست و نهم تیرماه برگزار شود بپردازد.
ساعد نیکذات مسوولیت بخش تقدیر و گرامیداشت، محسن راستانی، مسوولیت بخش آموزش و مریم زندی، مسوولیت بخش نمایشگاهی را برعهده خواهند داشت.
فرزاد هاشمی، رییس هیات مدیره و سخنگوی انجمن عکاسان ایران، عنوان کرد که انجمن عکاسان ایران میخواهد به عهد و قراری که با جامعه عکاسی داشته عمل کند، بنابر این امروز – دوم خرداد – را به عنوان روز انجام این تعهد مینامد. چراکه سالهاست عکاسان ایران چشم به راه روزی بودهاند که حرکتی خودجوش آغاز شود. برنامه «۱۰ روز با عکاسان ایران» در پی چنین خواستی محقق شد. برنامهای که در پی هزار ساعت بحث و نشست با عکاسان مدون شده است و امید داریم بتوانیم در خلال آن از پتانسیلهای عکاسان ایران بهره ببریم و با نگاهی نقدانه به عکس، عکاسی و ظرفیتهای عکاسان توجه کنیم و به واسطه برپایی چنین برنامههایی از تمرکز زدایی فاصله گرفته و به گونهای عمل کنیم تا به اهداف خود نزدیک شویم. انجمن ملی عکاسان ایران در تیر ماه سال جاری با برگزاری جلسات، میزگردها، نمایش فیلم و دیگر برنامههای متنوع آموزشی و تحقیقی در خانه هنرمندان ایران جامعه عکاسی ایران را از مراحل شکل گیری کمیتههای تخصصی و برنامههای مربوطه مطلع خواهد کرد.
او گفت: هنرمندان عکاسی که از سراسر کشور برای مراسم ده روز با عکاسان به تهران میآیند از سوی انجمن ملی عکاسان در طول برگزاری همایشها و… اسکان داده میشوند.
برنامههای مورد اشاره هاشمی در دو بخش رسمی و اصلی تعریف شدند که بخش رسمی آن درباره گزارش عملکرد انجمن عکاسان ایران است و در بخش اصلی نیز فعالیتهای کمیتههای مختلف انجمن عنوان شده است که شامل برنامههایی چون تقدیر و گرامیداشت یاد پیشگامان عرصه عکاسی، آموزش، میزگردهای تخصصی عکاسی و نمایشگاه است.
رییس هیات مدیره انجمن عکاسان ایران، محور کمیتههای پنجگانه اجرایی انجمن و عناوین کلی و اهداف چهار محور اجرایی ۱۰ روز با عکاسان ایران را به اختصار مورد اشاره قرار داد که از جمله آنها تشکیل کمیته انتشارات با هدف اصلاح شیوههای نشر بر اساس نیاز جامعه عکاسی ایران، تسهیل اقتصادی برای ناشرین و امکان چاپ کتابهای عکاسانه، جذب عکاسان برای ترغیب نشر آثار آنها، ترغیب ناشرین نسبت به اولویت چاپ و نشر کتابهای فنی و نظری عکاسی، کمک به ارتقاء فرهنگ بصری از طریق نشر آثار کتابهای عکاسی در حوزه اجتماعی، فرهنگی و زبانشناسی عکس، تشکیل کمیته آموزش و پژوهش با هدف تاریخ نگاری عکاسی ایران، تدوین نظام آموزشی در سطوح مختلف از خانواده تا دانشگاه، برگزاری نشستها و کنفرانسهای تخصصی عکاسی، برگزاری کلاسها و کارگاههای عکاسی (ورک شاب)، برگزاری تورهای عکاسی و طرح تعامل میان رشتهها برای ارتقاء درک بهتر رسانه عکس در کارکردهای جامعهشناختی و پدیدارشناسی است. همچنین کمیتهای برای برگزاری مسابقات و جشنوارهها تشکیل شده که به مباحثی چون استاندارد کردن برگزاری مسابقات و جشنوارهها در جهت کیفی کردن آنها، نیاز سنجی و موضوعیت یابی مسابقات عکاسی و پیشنهاد به نهادها و…، کمک به ایجاد یک سازمان ناظر جهت طبقه بندی سطح مسابقات بر اساس ظرفیت برگزار کننده و نیاز مخاطبین جشنوارهها، کمک به شکل گیری گروههای برگزار کننده جشنوارهها و رتبه بندی گروهها بر اساس توان و میزان برگزار کننده و مخاطبان میپردازد. دو کمیتهٔ پروژههای عکس و بانک عکس و انجمنها و تشکلهای عکاسی نیز برای تعریف پروژههای عکس برای فروش به سازمانها، تسهیل و امکان فروش عکس برای عکاسان از طریق یک آژانس عکس وابسته به انجمن، جمعآوری ایده پروژههای انجام شده و امکان اجرای اقتصادی بودن آن و نیز یافتن راهکارهای همکاری و تعامل انجمن ملی با انجمنهای تخصصی و تشکیلات عکاسی در حوزه داخلی و خارج از کشور، تحقیق و تعامل با سایر انجمنهای تخصصی هنری و غیر هنری جهت آشنائی و درک متقابل از کارائی یکدیگر، بررسی امکان کمک و بر آوردن نیازهای انجمنهای دیگر تشکیل شده است.
هاشمی بررسی قوانین کپی رایت و استفاده نابهجا از عکسهای عکاسان بدون ذکر نام و پرداخت هزینه را از دیگر برنامههای این میزگردها دانست و افزود: ساماندهی گروههای عکاسی نیز یکی دیگر از مباحث این میزگرد است و در کنار آن قرار است نمایش فیلمهایی برای معرفی عکاسان بزرگ جهان نیز داشته باشیم.
رییس انجمن عکاسان ایران، درباره همزمانی این رویداد با دوازدهمین دوسالانه عکس عنوان کرد: پیش از این قرار بود انجمن عکاسان ایران در برگزاری دوسالانه همکاری داشته باشد و به همین دلیل پیشنهادات خود را مطرح کرده بود و قصد داشتیم برنامه «۱۰ روز با عکاسان ایران» را در آیین افتتاحیه واختتامیه دوسالانه معرفی کنیم، اما از آنجا که اهداف ما با برگزار کنندگان دوسالانه همسو نبود ترجیح دادیم تا در این رویداد حضور نداشته باشیم. ضمن آنکه برنامه «۱۰ روز با عکاسان ایران» قرار بود بهمن ماه سال ۹۰ برگزار شود که به احترام جامعه عکاسی و احتمال ارسال آثار آنها برای دوسالانه دوازدهم، این زمان به تیرماه سال ۹۱ موکول شد. ما صبورانه در مقابل نهادهای رسمی که تمایل دارد فضای هنر را تنها در اختیار خود قرار بگیرد حضور پیدا کردهایم.
او اضافه کرد: در هر حال مناسبتها و مسوولیتها در وزارت ارشاد تغییر میکند و از این روست که برگزاری دوازدهمین دوسالانه عکس نیز به دلیل تغییر مدیریت مرکز تجسمی مشخص نیست در چه زمانی برگزار شود. وقتی سال ۸۸ مجمع عمومی انجمن شکل گرفت به این معنا بود که ما به خواستههایمان رسیدهایم و در این دو سال بیش از ۸۰ جلسه برگزار کردیم و ترجیح دادیم کارهای کارشناسی خود را در کنار دوسالانه شکل دهیم، اما بعد از اتفاقات حاصل شده ترجیح دادیم در برگزاری دوسالانه حضور پیدا نکنیم. با این وجود اعلام کردیم که اگر عکاسی فکر میکند حضورش در این دوسالانه کمکی به عکاسی ایران میکند قطعا باید حضور پیدا کند. ما ترجیح دادیم بدون آسیب به برگزاری دوسالانه عکس این رویداد را داشته باشیم.
هاشمی همچنین درباره دلایل وقفه دو ساله انجمن عکاسان ایران برای برپایی چنین برنامهای گفت: این برنامه ماحصل هزار ساعت کار کارشناسی شده و گفتوگوی جدی میان جامعه عکاسی است. ما میخواهیم جریان موازی عکاسی ایران و نه مقاطع آن باشیم و همیشه اعلام کردهایم که در تمامی رویدادهای عکاسی حضور خواهیم داشت. انجمن از سال ۸۴ با تشکیل و انتخابات هیات موسس شکل رسمی پیدا کرد و به دنبال انجام برنامههای زیربنایی و غیر متمرکز برای عکاسان بوده و هست.
هاشمی خبر داد علاوه بر برگزاری مراسم ده روز با عکاسان ایران در تیرماه، آذر ماه سال ۱۳۹۱ نیز مراسمی مشابه اما تکمیلی برگزار خواهد شد و مقرر شده است که این برنامهها هر ساله ادامهدار باشد.
او برپایی میزگردهای تخصصی را از دیگر برنامههای این رویداد دانست و افزود: محور اصلی میزگردهای ما «آسیبشناسی عکاسی ایران» است. چه بسا که امروزه عکاسی در جامعه سخت شده است و عکاسان اجتماعی به آتلیههای خود و عکاسی پرتره روی آوردهاند. ما امیدواریم در خلال برپایی این میزگردها بتوانیم از مسئولانی که امکان هرگونه کمک و ارائه راهکار را دارند استفاده کنیم تا این فعالیت برای عکاسان آسانتر شود.
ساعد نیکذات – بهعنوان مسوول برنامههای بزرگداشت و تقدیر- در این رویداد ۱۰ روزه، معرفی شد، در نشست گفت: متاسفانه امروزه مباهات پروری را فراموش کردهایم و قدرشناس افرادی که برای فرهنگ و هنر زحمت کشیدهاند نیستیم. از این رو انجمن عکاسان ایران در قالب این برنامه ۱۰ روزه تلاش دارد به تقدیر و گرامیداشت پیشگامان عکاسی، درگذشتگان، فارغ التحصیلان، خدمتگذاران، انجمنها و کانونهای عکاسی، مدرسان، مترجمان، مولفان، ناشران برتر عکس، گالریداران، دبیران برتر و ادیتورهایی که به معرفی عکاسی ایران میپردازند اقدام کند. انجمن ملی عکاسان ایران به پاس تقدیر و گرامیداشت حضور پایدار و فعال این عزیزان ونیزتوجه وآشنایی نسل جوان امروز با این قشر پیشگام، بر خود وظیفه میداند که به رسم ادب و احترام قدرشناسی این افراد را در اولویت برنامههای خود در پروژه ۱۰ روز با عکاسان قرار دهد و انجام آن را میثاق دوباره برای عهدی ماندگار در ساماندهی فعالیتهای عکاسی کشوردر نظر بگیرد، لذا در راستای این گرامیداشت افراد بر اساس حوزه خدمات خود تقدیر میشوند.
او درباره ضرورتهای تقدیر از فارغالتحصیلان عکاسی توضیح داد: امروزه پایان نامههای عکاسی در گنجههای دانشگاه خاک میخورد و انجمن تلاش دارد با تشکیل انجمن فارغ التحصیلان بتواند به یک بانک اطلاعاتی منسجم در این عرصه دست پیدا کند.
نیکذات درباره چگونگی تعامل انجمن با کانونهای عکاسان شهرستانها نیز توضیح داد: وب سایت انجمن در حال تکمیل و ارتباط بیشتر با کانون شهرستانها است و تمامی شرایط عضو گیری در انجمن برای عکاسان در سایت اعلام شده و قرار است شکل عضو گیری از چهار وعده به دو وعده – خرداد و آذر – تغییر کند و میزگردها برنامه این ۱۰ روز نیز در صورت آماده شدن شرایط، به صورت اینترنتی و آنلاین بهصورت همزمان ارایه خواهد شد و جزییات اخبار و برنامهها از طریق سایت رسمی انجمن منتشر میشود.
محسن راستانی – مسوول کمیته آموزش – نیز دربخش دیگری از این نشست بیان کرد: عکاسی ایران برای اولین بار فرصتی پیدا کرده تا توسط نسل تحصیل کرده به عنوان یک ثروت ملی در تاریخ معاصر ایران و عکاسی ایران مطرح شود و ما به عنوان نسل اول بعد از انقلاب که موضوع جنگ و انقلاب را تجربه کردهایم میخواهیم با اشرافی حرفهای به مجموعه عکاسی ایران نظر اندازیم.
او با اشاره به ضرورت توجه به مقوله آموزش در عکاسی عنوان کرد: امروز باید بحث آموزش را به یک میان رشته تبدیل کنیم و در این راستا قصد داریم از افرادی دعوت کنیم که عالمان این رشته هستند، زیرا عکاسی ایران علی رغم تلاشهایش همچنان مغفول مانده و امیدواریم این آغازی برای آشنایی با مباحث میان رشتهای باشد تا ما را از بحرانهای موجود رهایی دهند.
راستانی گفت: اعتقاد داریم همه چیز از آموزش در عکاسی آغاز میشود، در حالی که متاسفانه امروز سرمایهای که عکاس ایرانی برای خود جمعآوری کرده در حد تشریفات دولتی و در چارچوب بینالها خلاصه شده است. در صورتی که بینال و جشنواره خروجی بحث نظارتی و آموزشی است اما عکاسی یک مقوله علمی، آموزشی و پژوهشی است که ما قصد داریم طی این ۱۰ روز به ارزیابی اصلاحی آن بپردازیم. ما موضوع آموزش در عکاسی را به عنوان یک مطالبه حرفهیی نگاه میکنیم زیرا عکاسی ایرانی سرمایه و ثروت بزرگی دارد اما هنوز عالمان علوم اجتماعی نتوانستهاند در قالب تکمیل کنندههای پروژههای خود به این حرفه نگاه کنند. لذا این برنامه ۱۰ روزه یک فرصت برای مراوده علمی است تا ساختارهای حرفهای را برای عکاسی در ایران جستوجو کنیم. بخش آموزش در مراسم جنبی ۱۰ روز با عکاسان با رویکرد آرمانی در این بخش و درک حقایق آسیبشناسی در آموزش عکاسی در سطح کشور سعی دارد با بضاعت موجود در بدنه جامعه عکاسی ایران ضمن شناسایی اولویتها و نیازهای اولیه نسل امروز با نگاهی تازه به واژهها، ویژگیها و تعاریف عکاسی که بعضا به غلط و فارغ از استانداردهای لازم در نهادها و مراکز آموزشی به وفور بهکار میروند نقد و نظر کند و ادبیات این رسانه را براساس استاندارد تخصصها و کاربرد حقیقی آنها توسط متخصصان امر تامین کند.
بهزعم راستانی، بهکارگیری واژههایی همچون ورک شاب، گالری عکس، کیورتور، آژانس و کلمات مشابه توسط افراد و نهادهای مختلف نشان از آن است که نتایج این تلاشها با حقیقت این واژه فاصله زیادی دارند و بعضا فارغ از ثمرات مطلوب به سرانجامی مغایر با حقیقت کاربردی این واژهها سر بر میآورند.
او اضافه کرد، بر اهل نظر این حقیقت عیان است که پیش رفتن به سوی آینده همراه با خطاهای گذشته سرنوشت ما را نامعلوم و متضرر میسازد لذا شکل گیری مبانی نمیتواند دست خوش، ذوقی بودن ایدهها و جهشی بودن تصمیمات شکل گیرد. داشتن تاریخچه موفق در عکاسی ایران مرهون مبانی نظری و تحلیلی در حوزه مباحث تئوریک و زیربنایی است و مسلما برای برون رفت از بحران تنگ نظریها و محدودیت اندیشه طرح «میان رشتهها» و تعامل مبانی نظری میان هنرها و علوم وابسته به آنها یکی از الزامات اولیه در ارتقا فرهنگ و دانش رسانه عکاسی در میان اهل نظراست و انجمن ملی موضوع آموزش و تعامل «میان رشتهها» را از سوی اقشار مختلف تحصیل کرده و دانشگاهی یکی از اصلیترین دل مشغولی خود در بخش آموزش میداند.
به اعتقاد راستانی، اولویت ما تاریخ عکاسی ایران و کنکاش در آن است و میخواهیم از یک توقع فرهنگی صحبت کنیم، زیرا عکاسی یک گستره فرهنگی تاثیر گذار است. هنوز عکاسی ایران فاقد موضوع و انسجام برای نگاه کردن به واقعیتهاست و از این روست که هنوز عکس به عنوان متن قابل قرائت شناخته شده نیست و به تیتر یک روزنامه بدل نمیشود و این نیاز وجود دارد تا این مقوله به شکل علمیتر مورد توجه قرار گیرد.
او تصحیح مبانی فنی در عکاسی ایران را از دیگر موارد مورد توجه کمیته آموزش دانست و تاکید کرد: هنوز شیوه استانداردی در این عرصه وجود ندارد و نگاه بومی و تولید یک پدیده بومی در حوزه آموزش احساس میشود. چه بسا که امروز تحصیلکردههای ما دچار ترجمه شدهاند و در تولید زبان بومی الکن هستند و لازم است با توجه به ظرفیت تاریخی به یک زبان و استاندارد بومی دست پیدا کنیم و انجمن عکاسان تلاش دارند تا این کارکرد را تنها در تهران خلاصه نکنند زیرا امسال استعدادهای ژگرفی در شهرستانها وجود دارد و باید از این تمرکز زدایی در پایتخت فاصله گرفت.
مریم زندی نیز که مسوولیت برنامههای نمایشگاهی ده روز با عکاسان را بر عهده گرفته است، توضیح داد: یکی از مهمترین اهداف انجمن، تماس، همکاری و کمک با سایر انجمنهای مرتبط است که به ویژه در شهرستانها فعالیت میکنند و ما میخواهیم برای آنها کاری جدی انجام دهیم. از این رو موضوع اصلی در بخش نمایشگاهی معرفی ظرفیت انجمنهای تخصصی عکاسی، انجمنهای شهرستانها، تشکلهای عکاسی و رسانههای مرتبط با موضوع عکاسی در سطح کشور است.
او گفت: این فرصت ۱۰ روزه زمانی مناسبی برای شهرستانهاست تا بتوانند کاری برای مطرح شدن خود انجام دهند و قطعا موفق بودن آن منوط به همکاری شهرستانها است و شرایط حضور آن طی چند روز آینده از طریق سایت انجمن اعلام میشود. البته نباید به این زودی منتظر باشیم که همه چیز بر طبق آن چیزی که انتظار داریم پیش برود بلکه باید به بار نشستن برنامههای انجمن صبور باشیم زیرا همه ما به عکاسی و جامعه عکاسی عشق میورزیم.
بهگفتهٔ زندی، موضوع اصلی در بخش نمایشگاه معرفی ظرفیتهای انجمنهای تخصصی عکاسی، انجمنهای شهرستانها، تشکلهای عکاسی و رسانههای مرتبط با موضوع عکاسی در سطح کشور برای مخاطبان پروژه «۱۰ روز با عکاسان ایران» است. اینکه هر انجمن در حوزه عکاسی به چه فعالیتهایی مشغول است و با چه مخاطبانی روبهرو است، پاسخی است که هر یک در چارچوب طرح پیشنهادی خود ارائه کنند.
او اضافه کرد، انجمنها و یا تشکلهای عکاسی میتواند با معرفی اعضا، برجستهترین دستاورد خود را ارائه داده و فرصتهایی را برای نمایش کار آنها ایجاد کنند. بهرهمندی از این فرصتها میتواند در تمامی بخشهای پروژه ۱۰ روز با عکاسان ایران انجام شود و با ارائه پیشنهاد، حضور فعال و درخشان پیدا کند. از طرفی همبستگی انجمنهای تخصصی و تشکلهای عکاسی در سراسر کشور در این همایش ۱۰ روزه تعامل و دوستی را برای جامعه فعال عکاسی ایران پایدار میکند.
هاشمی در پایان نشست اعضای کمیته اجرایی انجمن عکاسان ایران را نیز معرفی کرد. فریبا اباذری، مژگان پارسامقام، مریم زندی، مژگان طریقی، نازنین طباطبایی، ارسلان امانتی، محسن راستانی، محمدمهدی رحیمیان، مسعود زندهروح، فرهاد سلیمانی، مهدی سروری، مجتبی کوچکی، عباس میرهاشمی، ساعد نیک ذات، مجید ناگهی، روشن نوروزی و فرزاد هاشمی کمیتههای اجرایی پروژه ده روز با عکاسان ایران را تشکیل میدهند.