مجموعهای از عکسهای مریم زندی با موضوع چهرههای موسیقی ایران، نخستین روز دی ماه در گالری ایوان به نمایش درآمد. این نمایشگاه که شامل ۲۴ عکس است به بهانه جشن رونمایی از کتاب «چهرههای ۵، سیمایی از موسیقی معاصر ایران» برگزار شد و با حضور تعدادی از هنرمندان عرصه موسیقی همراه بود.
در فضای گالری عکسهای سیاه و سفیدی دیده میشود که فضای سفید در آنها غالب است. زمینه سفید همراه با لباسهای یکدست سفید هنرمندان، فضایی خیالگونه به وجود آورده است که با نوع فعالیت این هنرمندان هماهنگی دارد. با توجه به اینکه عکسهای این مجموعه در فاصله زمانی ۱۶ سال تهیه شدهاند، تعدادی از هنرمندان در قید حیات نیستند و یا با چهرههایی جوانتر از آنها مواجه هستیم. اساتیدی مانند همایون خرم، حسین دهلوی، هوشنگ ظریف، فرهاد فخرالدینی و محمدرضا شجریان از یک سو، و هنرمندان نسل میانی و جوانتر مانند لیلی افشار، کریستف رضاعی، اردوان کامکار، نادر مشایخی و همایون شجریان، از سوی دیگر، چهرههایی هستند که تصاویر آنها در این نمایشگاه دیده میشود.
در طبقه پایین گالری هم فیلم مستندی که نمایانگر پشت صحنه عکاسی مریم زندی از این هنرمندان است نمایش داده میشود. در این فیلم کیوان ساکت را در حال نواختن تار میبینیم در حالی که زندی در حال عکس گرفتن پیاپی از اوست. اما سالار عقیلی و همایون شجریان آرام مقابل دوربین قرار گرفتهاند و به صحبتهای زندی برای کمی تغییر حالت توجه میکنند تا تصاویر متفاوتی از آنها ثبت شود.
مریم زندی درباره آماده سازی این مجموعه گفت: عکس ۱۱۷ نفر از هنرمندان در این کتاب وجود دارد که همه آنها در حوزه موسیقی سنتی و کلاسیک فعالیت دارند و عکسها به ترتیب سن در کتاب گذاشته شده است. با وجود اینکه توانستم از بیشتر هنرمندان مورد نظرم عکاسی کنم، اما عدهای هم بودند که به دلیل بیماری یا فوت ناگهانی آنها موفق نشدم عکسی از آنها بگیرم. جلیل شهناز، حسن کسایی و محمد نوری از جمله افرادی بودند که موفق به عکاسی از آنها نشدم.
زندی با اشاره به اینکه این کتاب آخرین جلد از مجموعه چهرهها است، ادامه داد: سال ۱۳۸۰ عکاسی این پروژه را با دوربین آنالوگ شروع کردم و سال ۱۳۹۶ با دوربین دیجیتال به پایان رساندم. انتشار این کتاب زمان زیادی برد، چون هم خودم فعالیتهای مختلفی داشتم و هم هنرمندان موسیقی مشغله زیادی داشتند. از همه هنرمندان در آتلیه خودم عکاسی کردم و از آنها میخواستم لباس سفیدی همراه داشته باشند تا همه عکسها در فضایی مشابه باشد. حال که پروژهام به پایان رسیده از تلاش و کاری که کردهام خوشحال هستم چون کاری را که در برههای از زندگی تصمیم به انجامش گرفتم، انجام دادهام.
محمدرضا درویشی یکی از هنرمندان حاضر در نمایشگاه، درباره این مجموعه گفت: آثار زندی را از جنبههای متفاوتی میتوان بررسی کرد. اول به عنوان یک هنرمند مولف، دوم از نظر تاثیر اجتماعی آثار او در این چند دهه، و سوم از نظر اسناد معتبری که در زمینه عکاسی مستند اجتماعی از خود به جا گذاشته است.
او ادامه داد: در عکاسی ایران نخستین بار است که یک عکاس با مداومت و با نگاهی عکاسانه به ثبت تصویر نامداران عرصههای فرهنگ و هنر ایران پرداخته است. البته اینکه او این کار را در طول سی سال به تنهایی و با هزینه شخصی و با وجود تمام مشکلات انجام داده است کار او را مهمتر جلوه میدهد.
ارژنگ کامکار، قشنگ کامکار، سودابه سالم، پری ملکی، پشنگ کامکار، بیژن بیژنی، از جمله هنرمندان حاضر در نمایشگاه بودند. همچنین در طول مراسم افتتاحیه «کوارتت زهی شهرزاد» به اجرای قطعاتی از موسیقی کلاسیک پرداختند.
نمایشگاه عکسهای مریم زندی تا هشتم دی ماه ۱۳۹۶ در گالری ایوان به آدرس الهیه، خیابان مهدیه، خیابان جبهه، کوچه لسانی، بنبست حمید، شماره ۱ برقرار است.
علاقهمندان میتوانند هر روز به جز شنبهها از ساعت ۱۶ تا ۲۰ از این آثار دیدن کنند.