موزه عکسخانه شهر یکصد و سی‌سومین نمایشگاه دوره‌ای خود را با موضوع عکس‌های قدیمی با نگاهی به نقاشی‌های پس زمینه برگزار می‌کند.
این نمایشگاه شامل ۳۵ عکس رنگی و سیاه سفید در اندازه ۳۰×۲۰ از گنجینه عکسخانه شهر است.
نمایشگاه از ۵ تا ۱۸ بهمن ۸۸ در موزه عکسخانه شهر وابسته به سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران برپاست.
در مقدمه این نمایشگاه آمده است:
شاید از همان سالهای ابتدای اختراع عکاسی، استفاده از پرده های پس زمینه مطرح شد. تقریباً تمامی عکس هایی که در استودیوهای عکاسی گرفته شده، از پس زمینه نقاشی روی پرده بهره برده و ترکیب بندی کل کادر عکاسی از وسایلی که در ارتباط با همان موضوع پرده باشند، استفاده می‌شده است.
از دلایل اصلی بکارگیری پرده در پس زمینه می‌توان به:
o الهام گرفتن از نقاشی‌های پرتره در آتلیه های نقاشان اروپایی
o جداسازی موضوع از فضای اطراف، اشاره کرد.
در همۀ کشورها، عکاسان، در عکاسی آتلیه به اشکال مختلف به این مسئله پرداخته‌اند. گروهی از پرده‌های نقاشی و اسباب صحنه تا حد افراط استفاده کرده و گروهی دیگر، با قراردادن موضوع در پس زمینه سفید، تلاش در مطرح ساختن نگاهی دیگر داشته‌اند.
پردۀ تیره پشت سر موضوع و پرده‌های منقش به رسم عکاسخانه‌های فرنگستان همراه با ورود دوربین‌های عکاسی، به ایران وارد شد. در سالهای اولیه عکاسی در ایران بجز چند پردۀ اهدایی از کشورهای روسیه و فرانسه، بیشتر از پرده‌های سیاه و سفید استفاده می‌شد.
پرده‌های آبی رنگی که در پشت سر ملک منصور میرزا در نقاشی میرزا رضا تبریزی، در سال ۱۲۷۱ هجری قمری دیده می‌شود، شاید قدیمی‌ترین پرده‌ای باشد که در تصاویر دوره قاجار، دیده شده است.
در پس زمینه عکس‌های آنتوان سوریوگین نقاشی‌های زیبا با مناظر بدیع استفاده می‌شده که توسط هنرمندان متبحری نقاشی شده و از پارچه‌های ساده و چروک اثری نیست.
به نظر می‌رسد که در عکس‌های دسته جمعی بعضی از آلبوم‌های مانده از دوران قاجار پردۀ چروک خورده پشت سر اشخاص، گاه به صورت شیئی تعریف نشده با پوششی ناقص، قرار گرفته است.
اینکه چه کسانی این پرده ها را نقاشی کرده‌اند کاملاً مشخص نیست، ولی با توجه به اینکه چند تن از عکاسان این دوره خود نقاش بوده‌اند، احتمال می‌رود که بعضی از آنها را خود، نقاشی کرده و یا به دیگران سفارشی داده باشند.
اما در دوران آخر قاجار نقاشان قهوه خانه‌ای پرده‌های زیادی برای عکاسان کشیده‌اند که یکی از آنها قوللر آغاسی است.
این پس زمینه‌ها روی پارچه برزنت و یا پارچه، بوم در اندازه‌های مختلف نقاشی شده به طوری که یک قسمت از دیوار را بپوشاند و معمولاً از تنالیته تک رنگ (سیاه و سفید همراه با سپیا) استفاده می‌شده است.
اما استفاده از پرده با پس زمینۀ مذهبی در دوران مظفری، برای اولین بار توسط بهاء الملک عکاس در مشهد بکار برده شد.
نمایشگاه حاضر تعداد اندکی از پس زمینه‌های دورۀ قاجار را به نمایش گذاشته تا زمینه‌ای برای پژوهش و بازنگری دوباره‌ای شود برای دوستداران این هنر.
با تشکر از نسرین ترابی، نویسنده و محقق
علاقه‌مندان می‌توانند برای بازدید از یکشنبه تا پنج شنبه ساعت ۹ تا ۱۳ و ۱۴ تا ۱۷ و جمعه‌ها از ۱۰ تا ۱۶ (شنبه ها تعطیل است)
موزه عکسخانه شهر، میدان هفت تیر، خیابان بهار شیراز، بوستان بهار شیراز