رضا مسعودی نژاد- آکوست ۲۰۰۴
توضیحی به عنوان مقدمه: دوستان در طی ارایه مقالات معرفی فنی لنزهای نیکون خواستند که در مورد شرکتهای دیگر نیز مطالب مشابهی ارایه شود. از آنجایی که در مورد لنزهای شرکت سیگما در چند مورد سوال شده بود مناسب دیدیم تا به این موضوع پرداخته شود. از آنجایی که در مقالات مربوط به لنزهای نیکون به مباحث پایه در حواشی هر موضوع پرداخته شده در این مطلب به آن موضوعات پرداخته نمیشود. در صورتی که دوستان در این باره احتیاج داشتند میتوانند به مطالب قبلی مراجعه کنند. بهمین جهت در برخی موارد معادل مکانیسم لنزهای سیگما را در لنزهای نیکون یادآوری کردهام تا دوستان راحتتر مطالب مربوط را در مقالات قبلی دنبال کنند. در نتیجه در اینجا به طور اختصار فقط به معرفی مکانیسمها و مشخصات خاص لنزهای سیگما و نیز مخففهای هر مکانیسم در نام لنزها خواهیم پرداخت. امیدوارم که این مطلب برای دوستان مفید باشد.
در حال حاضرشرکتهای بسیاری مثل کوزینا (Cosina)، توکینا (Tokina) ، سیگما و تامرون (که دو تای آخر مشهورتر هستند) به ساخت لنز برای بدنههای شرکتهای مشهورکانن، نیکون، پنتاکس و مینولتا میپردازند. احتمالا همیشه از کیفیت پایینتر این نوع لنزها شنیدهاید. قبل از هر چیز باید بگویم که این شرکتها به تولید لنزهای با کیفیت بالا نیز اقدام کردهاند ولی دریک نگاه عمومی دارای لنزهای با کیفیتی پایین تری نسبت به لنزهای شرکتهای اصلی مثل نیکون یا کانن هستند. اما این در مورد همه لنزها نمیتواند تسری پیدا کند.
ممکن این سوال پیش بیاید که اصولا چگونه این شرکتها در بازار پر رقابت کنونی امکان حضور و بقا دارند. بقای این گونه تولید کنندهای لنز به دو دلیل عمده است. اول ارایه لنزهای مشابه با قیمت پایینتر که باعث جذب مشتریان عموما آماتور میشوند که مثلا یک بدنه متوسط نیکون و یا کانن دارند و نمیتوانند پول زیادی برای لنزهای اضافی پرداخت کنند. دوم تولید لنزهای متنوع بخصوص در حوزه ای که شرکت اصلی به تولید لنز مبادرت نکرده به طور مثال لنزهای زوم های با دامنه فاصله کانونی وسیع، سوپر تلهها یا وایدها. در واقع این شرکتهای به دنبال نیازهای مرتفع نشده مشتریان توسط شرکت اصلی میباشند. به طور مثال در حال حاضر شرکت سیگما به تولید لنز با دامنهای بسیار وسیع از ۸ م م تا ۸۰۰ م م مبادرت میورزد. نکته اصلی آن است که در قیاس بین کیفیت لنز و قیمت آن عموما این لنزها قابل قبولی هستند. بخصوص در حوزه لنزهای سوپر تله و واید که معمولا دارای قیمتهای سرسام آور هستند. بعنوان نمونه میتوانید به این مقاله که به مقایسه یک لنز واید کانن و سیگما پرداخته است مراجعه کنید.
پس از بحثهای عمومی به شرکت سیگما میرسیم. شرکت سیگما که از سال ۱۹۶۱ فعالیت خود را آغاز کرده است. لنزهای این تولید کننده علاوه بر بدنههای خود این شرکت برای بدنههای نیکون، کانن، پنتاکس و مینولتا نیز هماهمنگ میباشند. البته لزوما هر لنز برای تمام شرکتها قابلیت هماهمنگی را ندارد و برخی لنزها مثلا فقط برای کانن و نیکون هماهنگ است. برای جزییات بیشتر در مورد هماهنگی هر لنز با بدنهها میتوانید به این جدول مراجعه کنید.
لنزهای این شرکت همچون تمام شرکتهای دیگر به دو گروه پایهای با فاصله کانونی ثابت و متغیر (زوم) تقسیم میشوند. طبیعی است که لنزهای با فاصله کانونی ثابت معمولا دیافراگم بازتر و امکان فوکوس از فاصله کمتر را ممکن میسازند.
پس از این تقسیم بندی کلی، هر لنز دارای مشخصات فنی دیگر نیزمیباشد که در ادامه به آن میپردازیم.
Aspherical lenses / لنزهای مجهز به عدسیهای غیر کروی
این نوع لنزها مجهز به عدسیهای هستند که سطح آنها بجای آنکه قطاعی از یک کره باشد دارای انحنای چند قوسه میباشد. لنزهایی که از این نوع عدسی استفاده میکنند کوچکتر، سبکتر و البته شفاف تر از لنزهای معمولی میباشند، چرا که طراحان میتوانند با تعداد کمتری المان اختلالهای نوری را کنترل نمایند.
این عدسیها بخصوص برای کارایی بهتر لنزهای تله اهمیت دارند و اگر بدنبال شفافیت بالاتر در لنزهای تله هستید بهتر است که از این نوع لنز استفاده کنید. در نام کامل لنزهای شرکت سیگما کلمه Aspherical معرف مجهز بودن لنز را بهراین نوع عدسی نشان میدهد. به طور مثال۲۸-70mm f/2.8 EX Aspherical DF
APO Lenses
در لنزهای( APO (Apochormat از عدسیهای تولید شده از شیشههای با ضریب شکست پایین استفاده شده است. این عدسیهاا باعث میشوند تا تجزیه رنگ (که ناشی از شکست متفاوت فرکانسهای مختلف نور است) به حداقل ممکن کاهش یابد و تصویر علاوه بر شفافیت بهتر دارای کنتراست بهتر باشد. لنزهای سیگما در حال حاضر از دو نوع المان با تفرق پایین استفاده میکنند که شامل( SLD (Special Low Dispersion و شیشههای جدید تر ELD (Extraordinary Low Dispersion) میباشند.
این گروه از لنزهای سیگما با مخفف APO در نام شان مشخص میشوند مثل ۷۰-200mm f/2.8 EX APO. این گروه را میتوان مشابه سری ED در لنزهای نیکون دانست.
Internal and Rear Focusing / وضوح داخلی و پشتی
همانطور که میدانید عمل فوکوس با جابجایی عدسیها انجام میگیرد. با ظهور لنزهای اتوفوکوس شرکتها ازمکانیسمهای مختلف برای راحت تر و سریعتر شدن عمل فوکوس روی آوردند. یکی از این مکانیسمها، انجام عمل وضوح بوسیله حرکت داخلی فقط یک گروه ازعدسیهای داخل لنز است که جایگزین تغییر طول لنزها برای تغییر فاصله گروههای عدسی شده که در لنز نیاز به جابجایی تعداد زیادی از عدسیها برای عمل فوکوس داشته است. مکانیسم( IF (Internal Focusing بخصوص باعث بهبود کارایی بهتر لنزهای تله درعمل فوکوس شده و بخصوص در بهبود توانایی ماکرو (امکان فوکوس از فاصله کم) لنزهای تله موثر بوده است.
در برخی لنزهای واید انگل با فاصله خیلی کوتاه (سوپر واید انگل) یا برخی دیگر از لنزها که گروه های عدسی جلویی دارای قطر زیاد هستند و بطور طبیعی سنگینتر نیز میباشند از مکانیسم Rear Focusing) RF) که در واقع نوع خاصی از مکانیسم IF است، استفاده میشود. در مکانیسم RF; جابجایی گروه های عدسی پشتی که کوچکتر و سبکتر هستند عمل فوکوس را بعهده دارند. مثل ۱۳۵-400mm f/4.5-5.6 Aspherical RF APO
در همین زمینه در نام برخی لنزهای سیگما مخفف( DF (Dual Focus را خواهید یافت. در این نوع لنزها رینگ فوکوس در حین عمل اتوفوکوس چرخیده نمیشود و این در دست گرفتن لنز را راحتتر میکند و در عین حال چرخاندن این رینگ با
دست عمل فوکوس را ممکن میسازد. در واقع عمل فوکوس دستی و اتوماتیک بطور همزمان ممکن میشود. از این گروه میتوان از ۲۴-70mm f2.8 EX Aspherical DG DF بعنوان مثال یاد کرد. لنزهای( HF (Helical Focus نیز لنزهایی هستند که در چرخش جلوی لنز در عمل فوکوس حذف شده است و حرکت مستقیم عدسی ها جایگزین حرکت چرخشی آنها شده است. این مکانیسم بخصوص در استفاده بهتر هود و نیز فیلترهای پولاریزه میتواند تسهیل ایجاد میکند، مثل ۲۸-80mm f3.5-5.6 Aspherical Macro HF.
متاسفانه حتی در سایت شرکت سیگما توضیح مفصل تری در این مورد نبود. بنده هم از این کلمه Helical ( چرخشی یا مارپیچی) بعنوان بخشی از نام این مکانیسم و رابطه آن با عملکرد این مکانیسم سر در نیاوردم.
Hyper Sonic Motor / موتورهای سوپر سونیک
موتورهای سوپر سونیک یا اولترا سونیک علاوه بر عکس العمل بسیار سریع و دقیق تقریبا عمل فوکوس بیصدایی را ممکن میسازند. این موتورها یکی از جذابترین مکانیسمهای لنزهای جدید است چرا که عکسالعمل سریع لنز در بسیاری موارد بسیار حائز اهمیت است. در حال حاضر لنزهای سیگمای مجهز به این موتورها فقط برای بدنههای نیکون و کانن ارایه میشوند و بطور طبیعی بروی بدنههایی که لنزهای اتوفوکوس را پشتیبانی میکنند کارایی خواهند داست. در ضمن موتورهای HSM در برخی بدنههای نیکون نیز کار نمیکند و لازم است در حالت دستی از لنز استفاده شود. ولی بروی بدنههای زیر لنزهای مجهز به این نوع موتور کارایی کامل دارند.
F5, F4 series, F100, F90/N90, F90X/N90S, F80/N80 F70/N70, u/F65/N65,Pronea 600
and Pronea S. سریِ DC:
سری لنزهای DC در واقع برای دوربینهای دیجیتال SLR طراحی و به بازار ارایه شدهاند. همانطور که میدانید این گروه از لنزها دارای دایره تصویر کوچکتر میباشند که بواسطه کوچکتر بودن سنسور SLRهای دیجیتال نسبت به ابعاد استاندارد نگاتیو دوربینهای ۱۳۵ میباشد. دایره تصویر کوچکتر ساخت لنزهای با فاصله کانونی بسیار کوتاه را با قیمت پایینتر ممکن میسازد. در حال حاضر تعداد قابل توجهی از این سری توسط شرکت سیگما به بازار معرفی شده است که شامل یک لیست سیزده تایی لنز میباشد. از لنزهای جالب این سری لنز 8mm f4 EX CIRCULAR FISHEYE میباشد.
سری( EX (Excellence
این لوگو و نشان در واقع معرف لنزهای با کیفبیت بسیار خوب و به زبان دیگرلنزهای سری حرفهای شرکت سیگما میباشد که دارای پوشش خارجی با کیفیت بالا نیز میباشند. بروی بدنه این سری لوگوی EX نیز حک شده تا به سادگی از لنزهای دیگر تمیز داده شوند.
(OS (Optical Stabilizer / تثبیت کننده نوری
این مکانیسم برای رفع اشکال محو شدگی تصویر بر اثر تکانهای و یا لرزشهای دوربین بکار گرفته شده است. بطور مثال 80-400mm F4.5-5.6 EX OS APO یکی از لنزهایی است که از سیستم OS بهره میگیرد. این سری معادلی برای سری VR در شرکت نیکون میباشد.
با سپاس – رضا
منابع:
http://www.sigmaphoto.com/html/lenses.htm
http://www.sigma-imaging-uk.com/a_pages/support.htm
با تشکر فراوان از مقالات مفید شما. من شخصا آشنایی خیلی زیادی با کاربرد خیلی از لنزها ندارم. لطفا بعد از معرفی انواع لنزها اگر مطلبی هم در مورد کاربردهای خاص و خصوصیات انواع لنزها داشته باشید خیلی ممنون می شوم. چون شنیده ام که به غیر از مساله زاویه و بزرگنمایی لنزهای واید و تله و … خصوصیات دیگری نیز به عکسها می دهند ولی در این مورد زیاد مطلب جالبی برای مطالعه چیدا نکردم.
بنده در این مورد در مقاله مقدمه ای بر معرفی مفاهیم فنی لنزها در این مورد بحثی را مطرح کرده ام. میتوانید در ارشیو بخش تکنولوژیهای جدید در عکاسی دیحیتال آنرا پیدا کنید مروری بر آن داشته باشید. رضا