جایزهٔ عکس سال یونیسف که هر سال در آلمان برگزار می‌شود امسال برای دومین سال پیاپی جایزهٔ اصلی خود را به مجموعه‌ای دربارهٔ آسیب‌های ناشی از جنگ داخلی بر کودکان سوری اختصاص داد.

921214_01

    امسال در چهاردهمین دورهٔ این جایزه نیکلاس هامارشتروم (سوئد، ۱۹۶۹) با مجموعه‌ای به نام «سوریه: گرفتاری فراموش‌شدهٔ کودکان» موفق به کسب جایزهٔ اصلی عکس سال یونیسف شد. این عکاس آزاد سوئدی بارها برای کار روی مجموعه‌اش دربارهٔ تاثیرات ویرانگر جنگ بر کودکان سوری به این کشور سفر کرده است. بیشتر عکس‌های این مجموعه در شهر جنگ‌زدهٔ حلب، یکی از اصلی‌ترین کانون‌های درگیری در سوریه، گرفته شده‌اند.

    در یکی از تاثیرگذارترین عکس‌های این مجموعه عکاس پرتره‌ای از دانیا، دختربچهٔ ۱۱ سالهٔ سوری، را ثبت کرده که هنگام بازی مورد اصابت ترکش‌های یک بمب قرار گرفته است. در جنگ‌های داخلی سوریه که از حدود سه سال پیش به این سو ادامه داشته است بیش از ۱۴۰ هزار نفر کشته و میلیون‌ها نفر آواره و مجروح شده‌اند.

921214_02


    اما هیات داوران امسال ۹ عکاس دیگر را هم شایستهٔ تقدیر تشخیص داده‌اند. از جملهٔ این عکاسان یونس خانی، عکاس خبرگزاری مهر، است که با مجموعه عکسی به نام «پدر بر روی ما اسید ریخت» در میان این اسامی حضور دارد. این مجموعه سختی‌های زندگی مادر و دختری در شهرستان بم را نشان می‌دهد که قربانی اسیدپاشی شده‌اند. شوهر معتاد سمیه که سابقهٔ سرقت هم داشته است، بارها او را مورد تهدید و آزار قرار داده و نهایتا وقتی سمیه در واکنش به آزارهای بی‌پایان او تهدید به طلاق می‌کند یکی از شب‌های خرداد ۹۰ هنگامی که سمیه و کودکش در خواب بوده‌اند روی آنها اسید می‌پاشد.

     در اثر این حادثه علاوه بر آسیب‌های پوستی، سمیه از هر دو چشم و دختر خردسال او از ناحیهٔ یک چشم بینایی خود را از دست دادند. ابراهیم نوروزی پیش از این برای کار روی همین سوژه موفق به کسب جایزهٔ نخست مجموعه عکس در بخش «پرتره‌های مستند» مسابقهٔ ورلدپرس فتوی ۲۰۱۳ شده بود و ابوالفضل نسایی نیز با مجموعه‌ای دربارهٔ همین مادر و دختر موفق به کسب سومین جایزه عکس مستند اجتماعی شید شد.

921214_03

مارکوس بلیس‌دیل (بریتانیا، ۱۹۶۸) که برای آژانس عکس هفت کار می‌کند با مجوعه‌ای به نام «کنگو: بهای توسعه» یکی دیگر از عکاسان شایستهٔ تقدیر است. او از اواخر سال ۱۹۹۹ تاکنون به طور پیوسته بر روی خشونت و بی‌عدالتی ناشی از جنگ‌های داخلی در جمهوری دموکراتیک کنگو کار می‌کند. خشونت‌هایی که تاکنون جان بیش از ۵ میلیون نفر از جمله تعداد زیادی از کودکان را گرفته ‌اند. این کشور به دلیل برخورداری از معادن غنی اورانیوم، طلا، منیزیم، الماس و به خصوص کولتان که در صنایع الکترونیکی کاربرد بسیار دارد همواره صحنهٔ جنگ و درگیری برای تصاحب ثروت بیشتر بوده است.

921214_04


سارا نائومی لوکوویچ با مجموعهٔ خود دربارهٔ خشونت خانوادگی هم موفق به کسب عنوان شایستهٔ تقدیر شده است. این عکاس مجله تایم این مجموعه را درباره خشونت و بدرفتاری‌هایی عکاسی کرده که معمولا در خانه‌ها اتفاق می‌افتد و اغلب از دید و رسیدگی عمومی و قانونی پنهان می‌ماند. او در مجموعه‌اش مشخصا به سراغ یک زوج آمریکایی رفته است و سعی دارد تاثیر خشونت پدر خانواده را بر روی فرزندان و همسر وی به تصویر بکشد. این مجموعه امسال در جشنوارهٔ پرپینیان فرانسه برندهٔ جایزهٔ RÉMI OCHLIK هم شده بود.

921214_05

مایکل کریستوفر براون، عکاس آمریکایی آژانس مگنوم، هم با تصاویری از بازی کودکان در میان بقایای متروک هواپیماها در فرودگاه شهر کوچک گوما در جمهوری دموکراتیک کنگو یکی دیگر از عکاسان شایستهٔ تقدیر امسال است. این شهر محل اسکان پناهجویانی است که در سال‌های اخیر از خشونت‌های داخلی و نسل‌کشی در رواندا گریخته‌اند. در سال ۲۰۰۲ گدازه‌های آتشفشانی سبب نابودی فرودگاه شهر و زمین‌گیر شدن هواپیماها در آن شد و اکنون این هواپیماهای متروکه به محل بازی و سرگرمی کودکان این شهر فقیر تبدیل شده‌اند که به تازگی با تلاش‌های سازمان ملل روی صلح به خود می‌بیند.

921214_06


     یمن کشوری است که ۴۲ درصد مردم آن زیر خط فقر زندگی می‌کنند و طبق آمار یونیسف حدود یک سوم دختران آن پیش از ۱۸ سالگی مجبور به ازدواج می‌شوند. در این کشور ضرب‌المثل معروفی هست که می‌گوید: دختر فقط دو بار از خانه خارج می‌شود یکی وقتی که ازدواج می‌کند و دیگر وقتی که می‌میرد. لائورا بوشناک عکاس فلسطینی‎تباری که در کویت متولد شده به مدارس دخترانه در یمن سر زده تا تصاویری از کودکانی مخابره کند که خوش شانس بوده‌اند که در چنین کشوری موفق به حضور در مدرسه شده‌اند.

921214_08


   یواکیم آدریان، عکاس جوانی از مدرسهٔ فتوژورنالیسم دانمارک، در مجموعهٔ خود که شایستهٔ تقدیر شناخته شده به زندگی میکل می‌پردازد. میکل پسری است که از سن ۱۴ سالگی تصمیم گرفته به جای زندگی با خانوادهٔ خود در یک هاستل دولتی با نوجوانان هم سن و سالش زندگی کند ولی اکنون و پس از چهار سال دولت دانمارک به دلیل سیاست‌های ریاضت اقتصادی و صرفه‌جویی مالی تصمیم به تعطیلی این هاستل گرفته و یواکیم آدریان آخرین روزهای حضور میکل در این فضا را به تصویر درآورده است.

921214_10


پاتریشیا ویلوک عکاس بلژیکی که در سال ۱۹۸۰ در کنگو (از مستعمرات سابق بلژیک) به دنیا آمده است در کشور زادگاهش یعنی کنگو به سراغ کودکانی رفته که در اثر بیماری آلبینیسم پوست، مو و مژه‌های سفیدی دارند و این قضیه به خصوص در جامعهٔ سیاهپوست آفریقایی برای آن‌ها انزوا و مشکلات اجتماعی به همراه می‌آورد. این افراد معمولا باید از آفتاب دوری کنند و مراقب ابتلا به سرطان پوست باشند.

921214_07

    مجموعهٔ کریس د بود، عکاس هلندی آژانس پانوس، هم که دربارهٔ تصویرگری رویاپردازی‌های کودکانی از چند کشور سراسر جهان است دیگر مجموعهٔ برندهٔ عنوان شایستهٔ تقدیر است. این عکاس هلندی که برای مستندنگاری تاکنون به بیش از ۷۰ کشور جهان سفر کرده است در این مجموعه کودکانی از کشورهای مختلف همچون اوگاندا، هند، مکزیک، سوریه و اردن را در حال تصور رویاهایشان عکاسی کرده است.

921214_11

     گوردون ولترز، عکاس جوان آلمانی، نهمین فرد شایستهٔ تقدیر مسابقهٔ امسال است. مجموعهٔ او در یک مرکز نگهداری کودکان دارای ناتوانی‌های ذهنی و فیزیکی در نزدیکی شهر سنت‌پترزبورگ روسیه است. کودکانی که در نبود مراقبت و رسیدگی‌های کافی در شرایط نامناسب روحی به سر می‌برند و در بسیاری موارد اصلا از تختخواب خود پایین نمی‌آیند.

مسابقهٔ عکس سال یونیسف هر سال با موضوع کودکان و به منظور تصویر کردن و برجسته‌سازی زندگی روزمره، مشکلات و کمبودهای کودکان سراسر جهان با دیدی واقع‌گرایانه به میزبانی آلمان برگزار می‌شود و عکس‌های برگزیدهٔ آن به عنوان بخشی از نمایشگاه سالانهٔ فتوکینا هم به نمایش درمی آیند.

   شایان ذکر است پیش از این مجید سعیدی، فتوژورنالیست ایرانی گتی ایمجز، موفق به کسب جایزهٔ دوم یازدهمین دورهٔ جایزه عکس یونیسف و حسین فاطمی، عکاس ایرانی آژانس پانوس، هم موفق به کسب یکی از عناوین شایستهٔ تقدیر در سیزدهمین دورهٔ این جایزه شده بودند.